|
|
Wilde planten in Nederland en België |
|
|
Citroenmelisse - Melissa officinalis |
Frysk-Sitroenmelisse
English-Lemon Balm
Français-Mélisse
Deutsch-Zitronenmelisse
Synoniemen
Familie-Lamiaceae (Lipbloemenfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Citroenmelisse geurt naar citroen. Melissa is een oude Griekse naam waarmee werd aangeduid, dat de bloemen vaak werden bezocht door honingbijen. Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent dus in gebruik in de apotheek / geneeskrachtig.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Hemikryptofyt.
Hoofdbloei-Juli t/m september.
Afmeting-40-90 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels-Met uitlopers.
|
|
|
|
|
|
Stengels-De rechtopstaande of opstijgende stengels zijn vierkant, lichtgroen, vertakt en beklierd. De plant ruikt naar citroen.
|
|
|
|
|
|
Bladeren-De geelgroene, naar citroen geurende bladen zijn gesteeld, eirond tot ruitvormig, gekarteld, gekarteld-gezaagd of diep getand en aan de voet afgeknot of min of meer hartvormig.
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De bloemen staan in armbloemige schijnkransen in bebladerde aren. De naar één kant gekeerde bloemen zijn wittig of bleekgeel en soms iets roze aangelopen. Ze zijn 0,8-1,5 cm. De bovenlip staat rechtop. De onderlip is drielobbig.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden-Een eenzadige dopvrucht of nootje. De zaden zijn donkerbruin tot zwart, met een witte punt en ongeveer 1 mm lang. Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Meestal licht beschaduwde, maar soms zonnige plaatsen op vochthoudende, matig voedselrijke grond.
Groeiplaatsen-Struwelen, akkers en stedelijke gebieden.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit Zuid-Europa en het Middellandse-Zeegebied.
Nederland-Ingeburgerd tussen 1950 en 1974. Vrij algemeen.
Vlaanderen-Ingeburgerd. Vrij algemeen.
Wallonië-Ingeburgerd. Vrij zeldzaam.
Toepassingen
Medicinaal-Citroenmelisse werd medicinaal al 2000 jaar geleden door de Grieken gebruikt. De Arabieren brachten de plant naar Spanje en de Benedictijner monniken naar onze streken, waar hij al vroeg gekweekt werd in kloostertuinen. Citroenmelisse werd in Zuid-Europa 'hartelust' en door de Zwitserse arts Paracelsus 'levenselixer' genoemd. Hij geloofde dat dit Kruid. een mens weer volledig tot leven kon wekken. Deze mening werd gesteund door de London Dispensary uit 1696. 'Citroenmelisse zal, indien elke ochtend toegediend, iemand jonger maken, het denkvermogen versterken en een smachtende aard wat opvrolijken'. De eigenschap om Melisse olie te verkrijgen wordt al eeuwen door kruidendeskundigen beschreven en ook tegenwoordig wordt het nog binnen de aromatherapie gebruikt om depressies te verminderen. Leg de verse bladeren direct op insectenbeten en zweren of maak er een papje van en leg dat erop. Een aftreksel van de bladeren als thee kun je gebruiken voor verlichting bij chronische bronchitis, kou met koorts, hoofdpijn en om spanningen wat te verminderen. De thee geeft een ontspannen gevoel. Het Kruid. is goed bij een moeilijke spijsvertering, het werkt krampstillend op de maag en de darmen en is windenverdrijvend. Citroenmelisse is ook goed tegen slapeloosheid, vaak gecombineerd met Lavendel en Meidoorn. Het heeft verder een antivirale werking bij herpesinfecties. Melisse kun je o.a. gebruiken bij. allergieën, astma, bronchitis, chronische hoest, gebrek aan eetlust, depressie, migraine, misselijkheid, ingewandstoornissen, postnatale problemen, hartkloppingen, onregelmatige menstruatie, opgeblazen gevoel, slapeloosheid, angst, depressiviteit, spanning, shock en stress. Melisse kan in zeer lage concentratie ook gebruikt worden om eczeem en andere huidproblemen te behandelen.
Keuken-Fijn gehakte verse bladen kunnen worden toegevoegd aan salades, witte sauzen voor vis, mayonaise, zuurkool of haring in het zuur. Ook kan citroenmelisse toegevoegd worden aan fruitsalades, gelei, custardpudding, vruchtendranken en wijnen. Van een aftreksel van verse bladeren kan melisse thee worden gezet.
Vermeerderen-Scheuren.
2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl