Frysk

English-Lady Orchid

Français-Orchis pourpré

Deutsch-Purpur-Knabenkraut

Synoniemen-Bruine orchis

Familie-Orchidaceae (Orchideeënfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Orchis betekent zaadbal of testikel. De beide wortelknollen lijken op testikels. Purpurea betekent purperkleurig.

Kruising-Purperorchis kan een bastaard vormen met Soldaatje (Orchis x hybrida).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Geofyt.

Hoofdbloei-Mei en juni.

Afmeting-30-75 cm.

Wortels-Twee ongedeelde, ovale of eironde, grote wortelknollen.

Stengels-In de onderste helft van de vrijwel kale, rechtopstaande stengel zie je meerdere kleine schedevormende bladen. Meestal is de stengel purperkleurig is aangelopen.

Bladeren-De drie tot zes grote grondstandige bladeren zijn langwerpig, spits, tot 20 cm lang, niet gevlekt en van boven glanzend. De hogere stengelbladen omhullen de stengel schedeachtig.

Bloemen-Tweeslachtig. De zeer korte schutbladen zijn schubvormig, eirond, spits, lichtviolet, aan de voet donkerder, éénnervig en veel korter dan het vruchtbeginsel. De ronde aar bevat tot enige tientallen welriekende bloemen en is 5-15 cm lang. De eivormige helm is van buiten roze, donkerpurper gevlekt of zwartpurper. De lip is veel lichter van kleur (roze tot wit) en 1-1½ cm. De lip heeft twee smalle zijslippen en een langere, brede middenslip, die aan de top gespleten is in twee brede zijlobben met daartussen een zeer klein middenlobje. De middenslip is aan de voet duidelijk breder dan de zijslippen en naar de top geleidelijk verbreed. Aan de voet en in het midden van de middenslip zitten paarse haarbundeltjes. De spoor is naar beneden gekromd en hoogstens half zo lang als het ook gekromde, dunne vruchtbeginsel. Het vruchtbeginsel is rolrond, soms zwak violet aangelopen. Het zuiltje is stomp.

Vruchten en zaden-Een doosvrucht. Eenzaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Licht of  matig beschaduwde, warme plaatsen op vochtige, voedselame, kalkrijke grond (leem en mergel).

Groeiplaatsen-Hellingbossen, bosranden, kalkrijke struwelen, kalkgrasland (in de buurt van bomen of struiken), grazige hellingen bij bossen en bermen.

Verspreiding

Wereld-Voornamelijk in Europa (behalve het noorden) en Zuidwest-Azië.

Nederland-Inheems. Zeer zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Zeer zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Zeldzaam.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl