Wilde planten in Nederland en België

Akkerzenegroen - Ajuga chamaepitys

Frysk

English-Ground Pine

Français-Bugle petit-pin

Deutsch-Gelber Günsel

Synoniemen-Teucrium chamaepitys, Camaepitys vulgaris, Chamaepitys trifida

Familie-Lamiaceae (Lipbloemenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Zenegroen is uit het Middel-Nederlandse singroone (altijd groen) ontstaan. Ajuga is mogelijk een verbastering van het door Plinius gebruikte woord abiga, dat is afgeleid van abigere (afdrijven). Het zou ook kunnen afstammen van het griekse aguisos, dat zwak in de gewrichten betekent (Ajuga chamaepitys diende namelijk als middel tegen jicht). Chamaepitys betekent kleine pijnboom of dennenboom.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Eenjarig.

Plantvorm-Therofyt.

Hoofdbloei-Mei t/m november.

Afmeting-5-20 cm.

Olivier Pichard - cc by-sa 3.0	Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0
Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0	Stefan.lefnaer - cc by-sa 3.0

Wortels

herbariaunited.org	herbariaunited.org
herbariaunited.org	herbariaunited.org

Stengels-Een vierkantige, dicht behaarde, meestal purperrode stengel, zonder uitlopers. De plant heeft een aromatische geur (zwak naar dennenhars ruikend).

Stefan.lefnaer - cc by-sa 3.0	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0
Muriel Bendel - cc by-sa 4.0	Zeynel Cebeci - cc by-sa 4.0

Bladeren-De driedelige, grijsgroene, dicht behaarde bladen staan dicht op elkaar. Ze zijn 1-3 cm lang en in drie lijnvormige slippen gedeeld (gevingerd). De onderste en bovenste bladen zijn lijnvormig en niet gedeeld.

Stefan.lefnaer - cc by-sa 3.0	Philipendula - cc by-sa 3.0
Zeynel Cebeci - cc by-sa 4.0	Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Bloemen-Tweeslachtig. De meestal alleenstaande (zelden met twee bijeen) bloemen groeien in de bladoksels. Ze zijn kort gesteeld, geel met rode, bruinige of paarse vlekjes en worden 7-15 mm lang. De kroonbuis heeft van binnen een ring van haren. De zeer korte bovenlip is tweelobbig en de onderlip is driedelig. De vier meeldraden steken uit de kroonbuis.

Eitan f - cc by-sa 3.0	MurielBendel - cc by-sa 4.0
Zeynel Cebeci - cc by-sa 4.0	Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Vruchten en zaden-De vierdelige splitvrucht is bovenaan afgerond. Tweezaadlobbig.

abiris.snv.jussieu.fr - Pierre Coujon	Liliane Roubaudi - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr
Michel Pansiot - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Zonnige, warme, open plaatsen op matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, kalkrijke grond (stenige plaatsen, klei, zavel en mergel).

Groeiplaatsen-Akkers, wijngaarden, moestuinen, stenige plaatsen en braakliggende grond.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië, Noord-Afrika en Zuid-, West- en Midden-Europa.

Nederland-Inheems. Verdwenen. In 1930 voor het laatst gevonden op de St. Pietersberg en in 1980 voor het laatst op Goeree-Overflakkee.

Vlaanderen-Niet in Vlaanderen.

Wallonië-Inheems. Zeer zeldzaam.

Toepassingen

Vermeerderen-Zaaien.

© 2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl