|
|
Wilde planten in Nederland en België |
|
|
Amerikaanse vogelkers - Prunus serotina |
Frysk-Boskpest
English-Black Cherry
Français-Cerisier tardif
Deutsch-Späte Traubenkirsche
Synoniemen-Padus serotina, Cerasus serotina, Prunus virginiana, Bospest
Familie-Rosaceae (Rozenfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Prunus is mogelijk afgeleid van het Griekse prooinos (vroegtijdig), dat op het vroeg rijp zijn van de vruchten van de wilde pruim zou slaan. Serotina betekent laat bloeiend of groeiend.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Fanerofyt.
Hoofdbloei-Mei en juni.
Afmeting-3-20 meter.
|
|
|
|
|
|
Wortels-Geen worteluitlopers.
|
|
Stam-De bruine schors op jonge stammen heeft duidelijke horizontale lenticellen en ruikt sterk bij beschadiging (een amandelgeur).
|
|
|
|
|
|
Takken-De welriekende schors is bruin, maar jonge twijgen zijn eerst groen.
|
|
|
|
|
|
Bladeren-De verspreidstaande, giftige, breed lancetvormige, 5-12 cm lange bladeren verschijnen voor de bloemen en zijn enigszins leerachtig en met een spitse top. Ze zijn eerst donkergroen, maar in de herfst verkleuren ze naar geel. Bij jonge struiken overwinteren dikwijls enige bladeren. De bovenkant van de bladeren is glanzend en kaal, maar aan de onderkant is de onderste helft van de middennerf zeer dicht (en meestal zeer kort) behaard (de zijnerven zijn niet of alleen aan de voet behaard). De talrijke zijnerven (vijftien tot dertig paar) staan dicht opeen en springen aan de onderkant weinig of niet uit. De bladrand is gezaagd.
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De bloemen verschijnen later dan de bladeren. Ze vormen eerst samen een rechtopstaande, enigszins gedrongen tros. Ze zijn minder dan een centimeter in middellijn, met vijf roomwitte, rondachtige, 2,5-4 mm lange kroonbladen en eveneens vijf kelkbladen. De kelkbuis is blijvend. Er zijn twintig of meer meeldraden, die op de rand van de bloembodem zijn ingeplant. Het vruchtbeginsel is bovenstandig en heeft één stijl met één stempel. De bloemsteel wordt 3-6 cm lang.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden-Een steenvrucht. De zwak giftige bessen vormen een tros. De eerst rode, maar later paarszwarte, bolvormige bessen worden tot ongeveer 1 cm in doorsnee. De kelk (het kroontje) is nog aanwezig bij de rijpe vrucht. De pitten zijn glad. De zaden zijn zeer kort levend (korter dan één jaar). Vogels (met name spreeuwen) eten de bessen en zorgen via hun uitwerpselen voor verspreiding. Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op droge tot matig vochtige, matig voedselarme tot voedselarme, zwak zure tot zure, kalkarme zandgrond.
Groeiplaatsen-Bosranden, loofbossen (vaak op verstoorde grond), struwelen, heide, middenduinen, braakliggende grond en verlaten spoorwegterreinen.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit het zuiden en oosten van Noord-Amerika, van Guatemala tot Zuidoost-Canada. Sinds het eind van de 19e eeuw ingeburgerd in Europa.
Nederland-Ingeburgerd tussen 1900 en 1924. Algemeen.
Vlaanderen-Ingeburgerd. Algemeen.
Wallonië-Ingeburgerd. Vrij algemeen.
Opmerkingen
Een kreupele vorm van Amerikaanse vogelkers werd sinds het begin van de twintigste eeuw als vulhout in produktiebossen op voedselarme grond aangeplant. Amerikaanse vogelkers werd spoedig een plaag in de bosbouw vandaar ook de bijnaam 'bospest'. De struik treedt vaak op in storingssituaties, zoals op kapvlaktes, waar door mineralisatie van de afgevallen bladeren en dode takken, stikstof in de bodem vrijkomt.
Toepassingen
Cultuur-Amerikaanse vogelkers wordt, met name in Midden-Europa, aangeplant voor het hout en als sierboom.
Keuken-De kleine bessen zijn eetbaar, maar alleen als ze echt rijp zijn, dus als de kleur zeer donkerrood, bijna zwart is. Ze hebben een enigszins bittere smaak. Men kan er onder meer jam en sap van maken. Het blad en de pit zijn giftig. Het is dus sterk af te raden kersenpitten door te slikken. Bij geiten wordt na opname zelfs blauwzuur gevormd, wat zeer dodelijk is. Stikstof bemesting, droogte, vorst en bespuiting verhogen het gifstofgehalte.
Vermeerderen-Zaaien.
2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl