|
|
Wilde planten in Nederland en België |
|
|
Beekpunge - Veronica beccabunga |
Frysk-Sleatpunge
English-Brooklime
Français-Cresson de cheval
Deutsch-Bachbungen-Ehrenpreis
Synoniemen
Familie-Plantaginaceae (Weegbreefamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Veronica is genoemd naar de heilige Veronica. Veronica zou in een zweetdoek de afdruk gekregen hebben van het aangezicht van Christus. Sommigen menen in de bloem een weergave te zien van die afdruk. Beccabunga is waarschijnlijk een Latijnse vervorming van het Duitse Bachbunge. Het Duitse Bunge betekent pauk en slaat op de bolle vruchten.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Hemikryptofyt of helofyt.
Hoofdbloei-Mei t/m september.
Afmeting-15-60 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels-De kruipende stengels kunnen wortelen. Afgebroken stengelstukken kunnen wortelschieten en zo nieuwe planten vormen.
|
|
|
|
|
|
Stengels-De gladde, ronde, dikke, vlezige, kale, kruipende en hogerop min of meer opgerichte stengels zijn bleekgroen of dikwijls roodachtig. Los gebroken stengeldelen kunnen weer wortelen en uitgroeien tot nieuwe planten.
|
|
|
|
|
|
Bladeren-De kortgesteelde, tegenoverstaande, glanzend donkergroene, 1-4 cm lange bladen zijn eirond tot langwerpig, stomp en gekarteld-gezaagd (onregelmatig stomp gezaagd) tot bijna gaafrandig en met een afgeronde top en een wigvormig aflopende voet. De bladen zijn enigszins vlezig.
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De 5-8 mm grote bloemen groeien in tegenoverstaande, lang gesteelde trossen in de bladoksels van de bovenste bladen en hebben een donker hemelsblauwe kroon (zelden roze). De vrij smalle schutbladen zijn veel kleiner dan de gewone bladen. Ze zijn eveneens kleiner dan de gesteelde bloemen. De bloemen hebben vier vergroeide kroonbladen vier kelkslippen, twee meeldraden en een bovenstandig vruchtbeginsel met één stijl en één stempel.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden-De kale doosvrucht is bijna bolvormig, nauwelijks ingesneden en ongeveer even lang tot iets langer dan de vrij spitse kelkslippen. Haar steel maakt een wijde, vaak bijna rechte hoek met de as van de tros. De vrucht gaat onder vochtige omstandigheden open, waarna de zaden door waterdruppels worden verspreid. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige, soms licht beschaduwde, open plaatsen op natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende grond of in (zeer) ondiep, vaak stromend water. Vrij sterk zoutmijdend. (allerlei grondsoorten zoals humeus zand, leem, zavel, klei, veen en mergel).
Groeiplaatsen-Langs beken, sloten, greppels en plassen (ook in het water), kwelplekken, kleiafgravingen in uiterwaarden, kalkgroeven, oude rivierlopen, duinen, opengetrapt of stukgereden weiland, braakliggende natte grond, moerasbossen, bronbossen en op strandjes van bosbeken.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit Europa, behalve in de meest noordelijke streken, West- en Centraal-Azië en delen van Noord-Afrika.
Nederland-Inheems. Algemeen.
Vlaanderen-Inheems. Vrij algemeen.
Wallonië-Inheems. Algemeen.
Toepassingen
Medicinaal-De bolheid van de vrucht werd als een teken opgevat om Beekpunge te gebruiken tegen opgeblazenheid.
Keuken-De wat scherp, enigszins bitter smakende bladeren werden vroeger wel gegeten (in het voorjaar, met name tegen scheurbuik). In het noorden van Europa gebeurt dat nog steeds als onderdeel van salades. De bladeren en jonge scheuten bevatten diuretisch (vorming van urine door de nieren) werkende stoffen.
Vermeerderen-Zaaien, scheuren of stekken.
2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl