Beklierde kogeldistel - Echinops sphaerocephalus

Frysk:

English: Globe Thistle

Français: Oursin à têtes rondes

Deutsch: Kugeldistel

Synoniemen:

Familie: Asteraceae (Composietenfamilie)

Naamgeving (Etymologie): Echinops komt van van echinos (egel). Sphaerocephalus betekent met bolvormige hoofdjes.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Overblijvend.

Plantvorm: Kruid.

Winterknoppen: Hemikryptofyt.

Hoofdbloei: Juli en augustus.

Afmeting: 60-200 cm.

Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL	Le.Loup.Gris - CC BY-SA 3.0
AnRo0002 - CC0	Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Wortels

mississippiplants.org -CC BY-NC 3.0	europeana.eu -CC BY-SA 3.0
europeana.eu -CC-BY-NC-SA-3.0	europeana.eu -CC BY-SA 3.0

Stengels: De rechtopstaande stengels zijn kleverig behaard met klierharen (met name bovenaan), dicht witviltig, al of niet met enkelvoudige haren, geribbeld en al of niet vertakt.

Epp - CC BY-SA 3.0	Georg Slickers - CC BY-SA 3.0
AnRo0002 - CC0	AnRo0002 - CC0

Bladeren: De bladen zijn distelachtig, langwerpig-elliptisch en veerspletig. Ze hebben een fijnstekelige rand (niet dicht stekelig getand). De bladslippen lopen in een fijne stekel uit. Aan de bovenkant groeien tot 0,5 mm lange klierharen en gewone haren, van onderen zijn ze witviltig.

Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL	la la means I love you - CC BY-SA 3.0
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0

Bloemen: Tweeslachtig. De alleenstaande, bolvormige bloeiwijze is 3-6 cm. Deze is samengesteld uit talrijke lichtblauwe, blauwgroene of iets witachtige hoofdjes. Alle bloemen zijn buisvormig (geen straalbloemen). De omwindselbladen staan rechtop of de top is iets naar buiten gekromd en met veel klierharen. De witte buitenomwindselharen staan vrij of zijn alleen aan de voet vergroeid.

Epp - CC BY-SA 3.0	Georg Slickers - CC BY-SA 3.0
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0	Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Vruchten: Een eenzadige dopvrucht of nootje. Het pappus bestaat uit schubben, die voor de helft of meer zijn vergroeid. Tweezaadlobbig.

AnRo0002 - CC0	AnRo0002 - CC0
AnRo0002 - CC0	©2006 Digital Plant Atlas - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Biotoop

Bodem: Zonnige, vrij open plaatsen op droge, matig voedselrijke grond (stenige en grazige plaatsen).

Groeiplaatsen: Struwelen, ruigten en grasland (uiterwaarden en open, grazige plaatsen).

Verspreiding

Wereld: West-Azië en Midden- en Zuid-Europa. Ingeburgerd op verscheidene plaatsen in West-Europa, evenals in o.a. Noord-Amerika.

Nederland: Zeldzaam. Standhoudend op een aantal plaatsen langs de Rijn en de Waal.

Vlaanderen: Zeer zeldzaam. Niet ingeburgerd.
Wallonië: Misschien zeer zeldzaam.

Toepassingen

Cultuur: Beklierde kogeldistel wordt ook gekweekt voor de siertuin.

Vermeerderen: Zaaien (herfst of april-juni) en eventueel wortelstekken (wortelstekken van de zijwortels afsnijden).

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Cruijdeboek, deel 4, Rembert Dodoens. Corenen, Legumina, Distelen ende dyerghelijcke (1554)	Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz, Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé(1885-1905)
Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1888)	Fig. 3 Botanische wandtafeln, A. Peter (1901)
Illustratio systematis sexualis Linnaei, J.S. Miller (Müller), M.B. Borckhausen (1770-1777)	Hortus Eystettensis, deel 2, Bessler, Basilius (1620)
New Kreüterbuch, L. Fuchs (1543)

2001-2022 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL