Wilde planten in Nederland en België
|
|
Wilde planten in Nederland en België |
Blauw walstro - Sherardia arvensis
Frysk: Blauslyt
English: Field Madder
Français: Rubéole des champs
Deutsch: Ackerröte
Synoniemen:
Familie: Rubiaceae (Sterbladigenfamilie)
Naamgeving (Etymologie): Sherardia is genoemd naar de Engelse botanicus W. Sherard (1659-1728). Arvensis betekent op akkers groeiend.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur: Eenjarig.
Plantvorm: Kruid.
Winterknoppen: Therofyt.
Hoofdbloei: Juni t/m november.
Afmeting: 15-25 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels
|
|
|
|
|
|
Stengels: De meestal liggende of opstijgende stengels zijn ruw behaard (stekelig ruw), vierkantig en vanaf de voet vertakt. De plant vormt matten.
|
|
|
|
|
|
Bladeren: Dezittende, bladen groeien onderaan in kransen van vier, hogerop zijn dit zes en bovenaan meestal acht (vlak onder de bloeiwijze). De onderste zijn omgekeerd eirond, de hogere zijn omgekeerd eirond tot lancetvormig. Ze hebben één nerf en een toegespitste bladtop. De bladrand is stekelig ruw. De haren staan naar de top gericht.
|
|
|
|
|
|
Bloemen: Tweeslachtig. De 3 mm grote bloemen zijn hoofdjesachtig ineengedrongen. Ze zijn licht paars-roze, lila-blauw of zelden wit. Ze hebben een lange buis van 2-3½ mm en vier kroonbladen.
|
|
|
|
|
|
Vruchten: De splitvruchten zijn bolvormig, 2-7 mm en vaak borstellig behaard met meestal zes (soms vier tot zes) gestekelde, driehoekige, stompe tot spitse kelktanden (als een klitvrucht). Soms zijn ze echter vrijwel kaal. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem: Zonnige, open plaatsen (pionier) op droge tot vochtige, matig voedselrijke, kalkrijke, basische grond (klei, leem, zand, zavel, löss en mergel).
Groeiplaatsen: Akkers (akkers en akkerranden), boomkwekerijen, plantsoenen, zeeduinen (open plekken), braakliggende grond, bermen, dijken (ook op de Afsluitdijk), langs holle wegen en grasland (gazons).
Verspreiding
Wereld: Oorspronkelijk uit het Middellandse-Zeegebied. Ingeburgerd in Europa, West-Azië, Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.
Nederland: Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg, Zeeland, Flevoland en langs de kust in het noordelijk zeekleigebied. Elders zeldzaam of ontbrekend.
Vlaanderen: Vrij zeldzaam.
Wallonië: Vrij zeldzaam. Het meest in het Maasgebied en in Lotharingen.
Toepassingen
Medicinaal: In de geneeskunde werd Blauw walstro toegepast tegen waterzucht en verlamming. Het werd ook gebruikt voor het herstel van verwondingen.
Verfplant: De wortels leveren een rode kleurstof. Vogels en kleine zoogdieren die walstro eten krijgen roodgekleurde botten, omdat de kleurstof zich daar ophoopt.
Vermeerderen: Zaaien.
Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).
|
|
|
|
|  Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1883) |
|
|
 Svensk botanik, deel 9, J.W. Palmstruch e.a. (1807-1838) |
 Flora Londinensis, deel 5, William Curtis (1784-1788) |  British entomology, deel 3, J. Curtis (1823-1840) |
 English Botany, or Coloured Figures of British Plants, deel 4, J.E. Sowerby (1865) |
|
 La flore et la pomone francaises, deel 5, J.H. Jaume Saint-Hilaire (1832-1833) |  Icones plantarum sponte nascentium in episcopatu Monasteriensi, deel 1, F. Wernekinck (1798) |
|
|
|
 Flora regni borussici, deel 8, A.G. Dietrich (1840) |
2001-2022 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
