Bosboerenkers en Zinkboerenkers - Noccaea caerulescens

Frysk

English

Français-Tabouret sylvestre en Tabouret calaminaire

Deutsch- Gebirgs-Hellerkraut en Galmei-Hellerkraut

Synoniemen-Thlaspi caerulescens en Thlaspi calaminare

Familie-Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Thlaspi stamt waarschijnlijk af van het Griekse thlaein (samendrukken of afplatten). Dat slaat op de vorm van het hauwtje. Caerulescens betekent hemelsblauw wordend. Calaminare betekent zinkerts bevattende grond.

Ondersoorten-In onze omgeving zijn twee ondersoorten: Zinkboerenkers (Noccaea caerulescens subsp. calaminare) en Bosboerenkers (Noccaea caerulescens subsp. caerulescens).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Tweejarig.

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-April t/m juli.

Afmeting-7-50 cm.

Zinkboerenkers

Annie Vos - verspreidingsatlas.nl	© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl
Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu	Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu

Bosboerenkers

Konrad Lackerbeck - cc by-sa 2.5	Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr
Anneli Salo - cc by-sa 3.0	Anders Wahl - Public Domain

Wortels

Zinkboerenkers

image.br.fgov.be - cc by-nc-nd 3.0

Bosboerenkers

herbariaunited.org	herbariaunited.org
herbariaunited.org	herbariaunited.org

Stengels-De niet vertakte stengels zijn grijsgroen en kaal. Met korte uitlopers aan de voet. Zoden vormend.
Bosboerenkers-Uit het midden van het wortelrozet ontspringen een of meerdere bebladerde, kale stengels.

Zinkboerenkers

© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl	Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu
Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu	Willem Vergoossen - cc by-nc-nd 3.0

Bosboerenkers

Joan Simon - cc by-sa 2.0	Hedwig Storch - cc by-sa 3.0
Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr

Bladeren-Overblijvend met niet bloeiende worteltrozetten. De rozetbladen zijn blauwgroen, elliptisch, gesteeld en met een gave rand. De stengelbladen zijn hartvormig, halfstengelomvattend of stengelomvattend met een hart-pijlvormige voet. Ze zijn kaal en worden tot 4 cm.
Bosboerenkers-Een vrij dichtbebladerd wortelrozet. De rozetbladen zijn lepelvormig, met een afgeronde of stompe top. De stengelbladen zijn eirond tot langwerpig, stomp en met een stengelomvattende, hartvormige voet.

Zinkboerenkers

© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl	Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu
Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu	Bert Meulenbeld - cc by 3.0

Bosboerenkers

Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - C BY-SA 2.0 fr
Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr

Bloemen-Tweeslachtig. De bloemen groeien in zich verlengende trossen. De 2-5 mm lange kroonbladen zijn wit of iets paarsachtig. De helmknoppen zijn paars.
Bosboerenkers-De bloemen staan in eindelingse trossen. De kroonbladen zijn wit of lichtroze en veel langer dan de meeldraden.

Zinkboerenkers

© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl	Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu
Willem van Kruijsbergen - freenatureimages.eu	Jurrien van Deijk - cc by-nc-nd 3.0

Bosboerenkers

Randi Hausken - cc by-sa 2.0	Hugues Tinguy - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr
Hedwig Storch - cc by-sa 3.0	Anneli Salo - cc by-sa 3.0

Vruchten en zaden-De hartvormige hauwen zijn 4½-7 mm , elliptisch tot langwerpig (zonder de vleugels) met bovenaan een tot twee mm brede vleugel. De stijl (snavel) wordt soms 0,8-1,5 mm, even lang of duidelijk langer dan de vleugels. De stijl steekt niet of nauwelijks boven de insnijding van het hauwtje uit. Hokjes met twee tot vier zaden. Tweezaadlobbig.
Bosboerenkers-De hauwtjes zijn ongeveer even lang als hun stelen, vlak, hartvormig en gevleugeld.

Zinkboerenkers

Gertjan van Mill - cc by-nc-sa 3.0 nl	Gertjan van Mill - cc by-nc-sa 3.0 nl
Bert Meulenbeld - cc by 3.0	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bosboerenkers

Jean-Jacques Houdré - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	Enrico Romani - cc by-nc-nd 4.0
Enrico Romani - cc by-nc-nd 4.0	Angelo Mazzoni - cc by-nc-nd 4.0

Biotoop

Bodem-Zinkboerenkers-Zonnige, soms halfbeschaduwde, iets open plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, stikstofarme, zinkhoudende en kalkhoudende grond (zand, leem, mergel, löss en stenige plaatsen).
Bosboerenkers-Zonnige, soms halfbeschaduwde, iets open plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, stikstofarme, kalkhoudende grond (zand, leem, mergel, löss en stenige plaatsen). Bosboerenkers groeit op wat zuurdere grond dan Zinkboerenkers.

Groeiplaatsen-Zinkboerenkers. Zinkhoudend grasland en kalkgrasland.
Bosboerenkers. Kalksteenrotsen puinhellingen, bergwouden, langs bospaden en op afvalhopen van loodmijnen.

Verspreiding

Wereld-Zinkboerenkers-Zuid-Nederland, Oost-België en aangrenzend Duitsland (bij Aken).
Bosboerenkers-Gebergten in Zuid- en Midden-Europa, in Groot-Brittannië en Scandinavië.

Nederland-Zinkboerenkers. Inheems. Zeer zeldzaam.
Bosboerenkers-Niet in Nederland.

Vlaanderen-Zinkboerenkers-Ingeburgerd. Zeer zeldzaam (sterk vervuilde plaatsen door zware metalen). Voor het eerst gevonden omstreeks 1975.
Bosboerenkers-Niet in Vlaanderen.

Wallonië-Zinkboerenkers-Inheems. Zeer zeldzaam in het stroomgebied van de Geul en de Vesder en in de omgeving van Luik.
Bosboerenkers-Inheems. Zeer zeldzaam in het gebied van de Maas en in de Ardennen.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl