Wilde planten in Nederland en België

Bosboterbloem en Kalkboterbloem - Ranunculus polyanthemos

Frysk

English-Multiflowered Buttercup

Français-Renoncule des bois en Renoncule à segments étroits

Deutsch-Wald-Hahnenfuß en Vielblütiger Hahnenfuß

Synoniemen-Ranunculus serpens subsp. nemorosus, Ranunculus nemorosus, Ranunculus breyninus, Ranunculus tuberosus, Brede bosboterbloem.
Ranunculus serpens subsp. polyanthemoides, Ranunculus nemorosus angustifolius, Smalle bosboterbloem.

Familie-Ranunculaceae (Ranonkelfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Boterbloem is vanwege de boterkleurige bloemblaadjes. Ranunculus is het verkleinwoord van het Latijnse rana (kikker). Ranonkels groeien vaak in of langs het water en in vochtige weiden, de plek waar veel kikkers voor komen. Polyanthemos betekent veelbloemig en nemorosus van de bossen.

Ondersoorten: We onderscheiden in ons gebied twee ondersoorten: Kalkboterbloem (Ranunculus polyanthemos subsp. polyanthemoides) en Bosboterbloem (Ranunculus polyanthemos subsp. nemorosus).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-Mei t/m juli.

Afmeting-30-90 cm.


Bosboterbloem
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Bosboterbloem
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0

Wortels-Zonder uitlopers.


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


europeana.eu -cc by-nc-sa-3.0


europeana.eu -cc by-nc-sa-3.0


europeana.eu - cc by-nc-sa-3.0

Stengels-Rechtopstaande stengels, zonder uitlopers.
Bosboterbloem-De bloemsteel is gegroefd.


kalkboterbloem
Petr Filippov - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


kalkboterbloem
© Theo Muusse - verspreidingsatlas.nl

Bladeren-Giftig.De onderste bladen zijn diep ingesneden, drie- tot vijfdelig met vrij brede bladslippen, soms bijna samengesteld (het middelste blaadje is dan kort gesteeld).
Bosboterbloem-De onderste bladen zijn drie- tot vijfspletig tot drie- tot vijfdelig. De blaadjes zijn meestal breed en ruitvormig. Ze zijn tot hoogstens een vierde ingesneden.
Kalkboterbloem-De onderste bladen zijn drie- tot vijfdelig tot bijna drie- tot vijftallig. De blaadjes zijn meestal smal en omgekeerd eirond-lancetvormig. Ze zijn tenminste tot een derde ingesneden.


Bosboterbloem
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Bosboterbloem
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Bloemen-Bosboterbloem-Tweeslachtig. De gele bloemen zijn 1½-2 cm. De bloemsteel is gegroefd en de bloembodem behaard.
Kalkboterbloem-Gele, tot 1½ cm grote bloemen.


Bosboterbloem
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Kalkboterbloem
Petr Filippov - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Vruchten en zaden-Een eenzadige dopvrucht of nootje. De snavel van de vruchtjes is sterk gekromd en naar binnen omgekruld. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.
Bosboterbloem-De snavel van de vruchtjes is bij rijpheid sterk ingerold.
Kalkboterbloem-De snavel van de vruchtjes is bij rijpheid gekromd, maar niet of maar weinig ingerold.


Kalkboterbloem
Erik van Dijk - cc by-nc-nd 3.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Bosboterbloem Kalkboterbloem
©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Bosboterbloem-Licht beschaduwde tot zonnige plaatsen op vochtige, vrij voedselarme, kalkhoudende, humeuze, compacte, lemige grond.
Kalkboterbloem-Zonnige of soms licht beschaduwde plaatsen op vochtige of  natte, fosforarme en voedselarme, licht zure tot neutrale, maar calciumrijke grond.

Groeiplaatsen-Bosboterbloem-Loofbossen, kalkrijke bossen en hellingbossen met milde humus.
Kalkboterbloem-Weinig bemest hooiland, kalkgrasland, extensief beweide bergweiden, veenmoerassen en bosranden.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Europa en Azië.

Bosboterbloem-Zuid- en Midden-Europa.

Kalkboterbloem-Op het vasteland van Europa, behalve in het uiterste noorden.

Nederland-Inheems. Zeer zeldzaam.

Bosboterbloem-Inheems. Verdwenen.

Kalkboterbloem-Inheems. Zeer zeldzaam.

Vlaanderen--Inheems. Zeer zeldzaam.

Bosboterbloem-Inheems. Zeer zeldzaam.

Kalkboterbloem-Inheems. Zeer zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Zeer zeldzaam.

Bosboterbloem-Inheems. Zeldzaam.

Ranunculus serpens

Kalkboterbloem-Inheems. Zeer zeldzaam.

Toepassingen

Vermeerderen-Zaaien.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl