Wilde planten in Nederland en België
|
|
Wilde planten in Nederland en België |
Echt lepelblad - Cochlearia officinalis
Frysk: Leppelblêd
English: Common scurvygrass
Français: Cochléaire officinale
Deutsch: Löffelkraut
Verouderde of andere namen: Cochlearia officinalis subsp. officinalis
Familie: Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Naamgeving (Etymologie): De naam is ontleend aan de vorm van de bladen. Cochlearia komt uit het Latijn (cochlear) en betekentlepel. Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent in gebruik in de apotheek / geneeskrachtig.
(Onder)soorten: Tot voor kort werden Echt lepelblad en Engels lepelblad beschouwd als ondersoorten: Echt lepelblad (Cochlearia officinalis subsp. officinalis) en Engels lepelblad (Cochlearia officinalis subsp. anglica). Tegenwoordig zijn het twee afzonderlijke soorten. Wel zijn er vaak tussenvormen.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur: Tweejarig of overblijvend.
Plantvorm: Kruid.
Winterknoppen: Hemikryptofyt.
Hoofdbloei: (April), mei en juni.
Afmeting: 10-40 cm.
 © Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl |
|
Wortels
|
|
|
|
|
|
Stengels: Rechtopstaande stengels.
 © Mark Uittenbogerd - verspreidingsatlas.nl |
|
|
|
|
Bladeren: De bladen zijn wintergroen. De rozetbladen zijn aan de voet afgeknot of zwak hartvormig. Ze hebben een lange steel. De bovenste bladen zijn vlezig, eivormig en bochtig ingesneden. Ze zijn zittend en stengelomvattend met een hartvormige voet.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl |
|
Bloemen: Tweeslachtig. De witte bloemen vormen samen brede pluimen. De kroonbladen zijn 5-7 mm lang.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl | |
Vruchten: De 3-7 mm lange hauwtjes zijn eivormig tot bolvormig en aan de voet en vaak ook aan de top afgerond. Ze zijn korter dan de steel. De vruchtkleppen hebben een duidelijke middennerf en netvorvige nerven. Het vliezige tussenschot is 1½-3 keer zo lang als breed (zonder de snavel). Tweezaadlobbig.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl | |
|
|
Biotoop
Bodem: Zonnige plaatsen op natte, matig voedselrijke tot voedselrijke, brakke grond. Ook op stenige plaatsen.
Groeiplaatsen: Moerassen (langs brakke rietlanden en brakke moerassen), hoge kwelders (schorren), grasland (zilt grasland), grazige klippen, glooiingen, zeedijken, soms in de bergen en waterkanten (langs de rietkragen van brede sloten en ander brak water).
Verspreiding
Wereld: Het kustgebied van West- en Noord-Europa. Ook op enkele geïsoleerde groeiplaatsen in Midden-Europa.
Nederland: Plaatselijk vrij algemeen in Noord- en Zuid-Holland en in Zeeland. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen: Zeldzaam aan de monding van de Schelde.
Wallonië: Niet in Wallonië.
Toepassingen
Medicinaal: Echt lepelblad bevat veel vitamine C. Het was een uitstekend kruid tegen scheurbuik, een ziekte die vroeger vooral bij zeelieden veel voorkwam. Gebrek aan vitamine C was de oorzaak van deze ziekte. Al in de 15de eeuw kende men de genezende werking van Lepelblad en enige andere Kruisbloemigen en van citrusvruchten. Echt lepelblad is desinfecterend en activeert de stofwisseling. Het heeft een positieve invloed op de functie van gal en lever en werkt licht vochtregulerend. Het kan reumaklachten verminderen.
Keuken: De verse blaadjes kun je toevoegen aan salades. Ze smaken goed bij aardappels, in kwark of als broodbeleg. Als de smaak van het blad of het uitgeperste sap iets te scherp is, kun je lepelblad vermengen met andere soorten sla of sappen.
Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2001-2022 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
