Europese hanenpoot - Echinochloa crus-galli

Frysk-Groubealch

English-Cockspur

Français-Pied-de-coq

Deutsch-Hühnerhirse

Synoniemen-Hanenpoot

Familie-Poaceae (Grassenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-De bloeistengels met aren deden mensen denken aan een hanenpoot. Echinochloa is gevormd uit de woorden echino (egel) en chola (gras, de eerste geelachtige groene kiemplant). Dit heeft te maken met de stevige genaalde bloeiaren (de stekelige aartjes) en de groengele tint van de bloeiwijze. Crus-galli betekent hanenpoot.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Eenjarig.

Plantvorm-Therofyt.

Hoofdbloei-Juli t/m november.

Afmeting-10-120 cm.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Michael Becker - cc by-sa 3.0	Rasbak - cc by-sa 3.0

Wortels-Diep wortelend, tot meer dan 1 meter.

Harry Rose - cc by 2.0	Forest en Kim Starr - cc by 3.0
Forest en Kim Starr - cc by 3.0	herbariaunited.org

Stengels-Pollen vormend. De rechtopstaande of knievormig gebogen stengels zijn vertakt, glad en kaal, maar behaard op de knopen. De bloeistengel is kantig. De halm is aan de voet afgeplat en kaal.

Radheshyam Baghel - cc by-nc 4.0	AnRo0002 - cc0
AnRo0002 - cc0	Harry Rose - cc by 2.0

Bladeren-De tot 2 cm brede bladen zijn donker grijsgroen met een gegolfde rand. De bladen hebben een duidelijke lengtevouw. De bladschijf staat vanaf de basis af. De bladscheden zijn gekield. De top van de bladschede is recht tot iets scheef afgesneden. Op de overgang van bladschede naar de bladschijf zie je een richel. Er is geen tongetje.

Matt Lavin - cc by-sa 2.0	Michael Becker - cc by-sa 3.0
Harry Rose - cc by 2.0	Harry Rose - cc by 2.0

Bloemen-Tweeslachtig. De rechtopstaande bloempluim wordt tot 20 cm lang. De hoofdas is kantig met veervormig gerangschikte en van elkaar verwijderde, schuin afstaande trossen. Deze trossen zijn groen en vaak bruin tot paars aangelopen. De aartjes zijn eivormig met een toegespitste top (tot 4 mm lang). Van de twee bloemen is alleen de bovenste vruchtbaar. De aartjes zijn 2,5-4 mm, zonder de naalden. Het onderste kelkkafje heeft drie of vijf nerven. Ze zijn spits, ongeveer even lang als breed en even lang als een derde deel van het aartje. Het bovenste kelkkafje is eirond, toegespitst, heeft vijf nerven en is even lang als het aartje en bedekt de rugkant daarvan. Dit kelkkafje en het lemma van de onvruchtbare bloem is met ruwe, onderaan vak iets verdikte haren begroeid. Het lemma van de vruchtbare bloem is plotseling door een rij korte haren begrensde, slappe top versmald. Het vruchtbeginsel is bovenstandig.

AnRo0002 - cc0	AnRo0002 - cc0
AnRo0002 - cc0	Forest en Kim Starr - cc by 3.0

Vruchten en zaden-Een graanvrucht. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Eenzaadlobbig.

AnRo0002 - cc0	Liliane Roubaudi - cc0
Gérard Leveslin - cc0	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Zonnige, open plaatsen op droge tot zeer vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, vaak kalkarme en meestal omgewerkte grond (zand, leem, zavel, lichte klei en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Maisakkers, hakvruchtakkers (tussen bieten en aardappels), moestuinen, omgewoelde plekken in bermen, plantsoenen, boomspiegels, halfverhardingen, tussen straatstenen, ruderale plaatsen, bij persvoerkuilen, op plekken waar veel mest is terechtgekomen en op stortterreinen.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Europa en Azië.

Nederland-Archeofyt. Algemeen.

Vlaanderen-Archeofyt. Algemeen.

Wallonië-Archeofyt. Vrij algemeen.

Wetenswaardigheden

Europese hanenpoot is een berucht onkruid, met name in maïsakkers. De plant is net als maïs ongevoelig voor veel bestrijdingsmiddelen die in maïsakkers gebruikt worden. De naam hanenpoot wordt in vele streken ook gebruikt voor Zevenblad.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl