|
Wilde planten in Nederland en België |
|
Galega - Galega officinalis
Frysk
English-Goat's-rue
Français-Galéga
Deutsch-Geißraute
Synoniemen-Geitenruit
Familie-Fabaceae (Vlinderbloemenfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Galega is afgeleid van het Griekse gala (melk) en ago (ik breng). Deze plant zou de melkproductie bij dieren stimuleren (de plant is echter enigszins giftig voor dieren). Het kan ook zijn dat de plant werd gebruikt bij de bereiding van kaas. Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent in gebruik in de apotheek / geneeskrachtig.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Hemikryptofyt.
Hoofdbloei-Juni t/m augustus.
Afmeting- 60-150 cm.
|
|
|
|
Wortels- Een sterk verdikte wortel.
|
|
|
Stengels-Uit de wortel groeien een vrij groot aantal rechtopgaande, vertakte en los bebladerde stengels. De kale stengels zijn hol.
|
|
|
|
Bladeren-De afwisselend staande bladeren zijn langwerpig tot lancetvormig en oneven geveerd. De negen tot twaalf deelblaadjes zijn 9-17 mm lang en en 3-9 mm breed. Zij hebben vrij grote, half pijlvormige tot lancetvormige steunblaadjes met een lange stekelpunt en omgekeerd eironde, langwerpige of lancetvormige, stekelpuntige blaadjes.
|
|
|
|
Bloemen- Tweeslachtig. Een langwerpige, gesteelde, rechtopstaande tros met tot vijftig rozerode of witte, purper geaderde bloemen. De okselstandige trossen zijn langer zijn dan de bladen. De vrij grote, hangende bloemen zijn 9-15 mm. De kelk is onbehaard, klokvormig, bultig aan de voet en heeft bijna gelijke priemvormige tanden, die even lang als de buis zijn. Een bloem heeft negen vergroeide meeldraden en één vrijstaande. Het vruchtbeginsel is bovenstandig. De stempel staat eindelings en is knopvormig.
| |
|
|
Vruchten en zaden-Een dopvrucht De 2-4 cm lange, giftige peulen zijn lijnvormig, bultig, schuin gestreept, kaal en toegespitst. Ze bevatten drie tot vijf bruine zaden. De vrucht is glad en rond en veel langer dan de kelk. Tweezaadlobbig.
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige, warme (vorstgevoelig), open tot grazige plaatsen op vochtige, kalkhoudende, vrij voedselrijke, maar stikstofrijke grond (stenige en lemige bodem).
Groeiplaatsen-Ruigten, steen- en grindgroeven, spoorwegterreinen, akkerranden, verruigd grasland, kanaalbermen, populierenbossen, struwelen, langs beken en sloten en braakliggende grond.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit steppengebieden in Zuid- en Oost-Europa en West-Azië.
Nederland-Niet ingeburgerd. Zeldzaam.
Vlaanderen-Ingeburgerd. Zeldzaam.
Wallonië-Ingeburgerd. Zeldzaam.
Toepassingen
De plant werd (en wordt) gebruikt om de verschijnselen van diabetes te bestrijden (het verlaagt het bloedsuikergehalte), maar kan bij verkeerd gebruik gevaarlijk en zelfs dodelijk zijn. Ook gekweekt als tuinplant.
© 2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl