Gekroesd fonteinkruid - Potamogeton crispus

Frysk: Krollich bearzerû ch

English: Curled Pondweed

Franç ais: Potamot cré pu

Deutsch: Krauses Laichkraut

Synoniemen:

Familie: Potamogetonaceae (Fonteinkruidfamilie)

Naamgeving (Etymologie): Potamogeton is afgeleid van het Griekse potamos (rivier) en geiton (buurman), m.a.w. een rivierbewoner. Crispus betekent gekroesd.

Kruising: Potamogeton x lintonii is de kruising van Gekroesd fonteinkruid en Puntig fonteinkruid.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Overblijvend.

Plantvorm: Kruid.

Winterknoppen: Hydrofyt.

Hoofdbloei: Mei, juni, juli, augustus.

Afmeting: 20-100 cm.

Wortels: Een korte, dunne (vaak slechts 1 mm dik), vertakte, vrij kort kruipende wortelstok.

Stengels: Een onbehaarde plant. De tot 2 mm dikke stengels zijn naar boven toe vertakt en bovenaan (vaak roodachtig wit van kleur) zigzagsgewijs geknikt en afgeplat, met twee groeven. Met meestal 1-2 cm lange leden.

Bladeren: Alle bladen zijn ondergedoken. Ze zijn glanzend heldergroen of rossig, zittend, smal langwerpig, gegolfd, gekroesd, gezaagd en doorschijnend. Ze hebben een halfstengelomvattende voet, een afgeronde top en worden 0,5-1,5 cm breed en 4-6 cm lang (soms tot 10 cm). Aan de top van de bladrand zitten scherpe tandjes en vaak ook langs de rest van de bladrand. De dwarsnerven van de bladen staan ver uiteen, het net van mazen naast de middennerf is duidelijk. De scheden in de bladoksels zijn meestal niet meer dan 1 cm lang, breed, zeer dun, slap, doorzichtig en vallen spoedig af. De onderste zijn met het blad verbonden.

Bloemen: Tweeslachtig. De groenige bloemen groeien in vrij losse, korte aren met weinig bloemen (7 tot 10 bloemen). De aren hebben vrij lange stelen (2-5 cm), die na de bloei omlaag krommen.

Vruchten: Een steenvrucht. De vruchten zijn vierdelig. De bijna cirkelronde nootjes uit é é n bloem zijn aan de voet met elkaar vergroeid. Ze zijn 5-6 mm lang en hebben een haakvormig gekromde snavel, die ongeveer even lang is als de rest van het nootje. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige plaatsen in niet te ondiep, helder, matig voedselrijk tot voedselrijk, soms iets vervuild, zoet, zelden zwak brak, stilstaand of zwak stromend, zwak zuur tot kalkrijk water met een bodem van zand, leem, zavel en klei met weinig organische stof.

Groeiplaatsen: Water (sloten, kanalen, vijvers, plassen, drinkpoelen, grachten, afwateringskanaaltjes, kleiputten, oude rivierlopen, afgravingen, geulen in het winterbed van rivieren en beken en soms ook in bosbeken).

Verspreiding

Wereld: Gematigde en warmere gebieden. Het meest in Europa, Azië , Australië , Nieuw-zeeland en Noord-Amerika.

Nederland: Algemeen, maar zeldzamer in Zeeland, Flevoland, op de Waddeneilanden en op de Veluwe.

Vlaanderen: Vrij algemeen.
Wallonië : Vrij zeldzaam.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Flora Batava, deel 8, Jan Kops en Herman Christiaan van Hall (1844)	Flora von Deutschland, Ö sterreich und der Schweiz, Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé (1885-1905)
Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1888)	Flora Londinensis, deel 5, William Curtis (1784-1788)
Atlas des plantes de France, deel 3, Amé dé e Masclef (1893)	Pusillum fonti-lapathum Plantarum seu stirpium icones, deel 1, M. de Lobel (1581)
Das Pflanzenreich, Potamogetonaceae, deel 11, H.G.A. Engler (1907)	Rariorum plantarum historia, deel 2, C. Clusius (1601)
English Botany, or Coloured Figures of British Plants, deel 9, J.E. Sowerby (1869)	Illustrations of the British Flora, Walter Hood Fitch (1924)
Pflanzenleben des Schwarzwaldes, Friedrich Oltmanns (1927)	Pflanzenleben: Erster Band: Der Bau und die Eigenschaften der Pflanzen, deel 1, A.J. Kerner von Marilaun, A. Hansen,(1887-1891)

2001-2021 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL