Genadekruid - Gratiola officinalis

Frysk

English-Hedge Hyssop

Français-Gratiole officinale

Deutsch-Gottesgnadenkraut

Synoniemen

Familie-Plantaginaceae (Weegbreefamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Gratiola is afgeleid van gratia (genade). De plant werd beschouwd als door God's genade aan de mensen gegeven en werd als geneesmiddel voor allerlei ziekten gebruikt (o.a. als purgeeermiddel). Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent dus in gebruik in de apotheek/geneeskrachtig.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm- Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-Juni t/m augustus.

Afmeting-10-40 cm.

Wortels-Een horizontale wortelstok.

Stengels-Polletjes met vele stengels vormend. De rechtopstaande stengels zijn kaal, naar boven vierkantig en hol. Aan de voet kruipen ze en gaan ze wortelen. De plant vormt pollen van vele stengels.

Bladeren-De tegenoverstaande bladen zijn lichtgroen en lijnvormig tot lancetvormig. Ze zijn halfstengelomvattend. Ze zijn naar de top ondiep gezaagd en hebben meestal drie nerven. en doorschijnende klierpunten. Onderaan de plant zitten schubvormige bladen. Scherp smakend.

Bloemen-Tweeslachtig. De alleenstaande, gesteelde, witachtige bloemen groeien in de bladoksels. De bloemen zijn trompetvormig. De bovenlip heeft twee lobben. De lichtgele of soms bruinachtig rode onderlip heeft drie slippen. De zoom is bleek lilarood of wit, heeft nerven en wordt 1-1,8 cm lang. Onder de vijfdelige kelk zitten twee steelblaadjes.

Vruchten en zaden-De doosvruchten zijn flesvormig. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige, iets open, vaak verstoorde plaatsen op natte, 's winters overstroomde, matig voedselrijke tot voedselrijke, neutrale, humeuze grond (zand, zavel en klei).

Groeiplaatsen-Grazige, 's winters overstroomde plaatsen, uiterwaarden, open plekken in nat weiland, langs vijvers, greppels, beken, rivieren en plassen, aan de voet van rivierdijken en open plaatsen in moerassen.

Verspreiding

Wereld-Zuid- en Midden-Europa.

Nederland-Inheems. Zeer zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Zeer zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Verdwenen.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl