|
|
 |
|
|
Gevlekte scheerling - Conium maculatum |
|
Frysk-Giftich piipkrûd
English-Hemlock
Français-Grande ciguë
Deutsch-Gefleckter Schierling
Synoniemen
Familie-Apiaceae (Schermbloemenfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Conium is afgeleid van konè (moord), vanwege de giftigheid van de plant. Maculatum betekent gevlekt.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Tweejarig, zelden eenjarig.
Plantvorm-Hemikryptofyt of therofyt.
Hoofdbloei-Juni t/m november.
Afmeting-60-180, soms tot 250 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels-Een penwortel.
|
|
|
|
|
|
Stengels-De rechtopstaande, gladde en holle stengels zijn gegroefd en kaal. Bij de voet zitten bruinrode vlekken (vandaar de naam). De plant ruikt onaangenaam.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl |  © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl |
|
|
|
Bladeren-Zeer giftig. De ronde bladstelen zijn hol. De verspreidstaande, enigszins glanzende, driehoekige bladen zijn twee- tot viervoudig geveerd. De onderste bladen zijn drievoudig geveerd met diep veerspletige deelblaadjes en langwerpige, gezaagde slippen. De bladscheden boven in de plant zijn niet stengelomvattend.
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De vijftallige bloemen groeien in schermen met tien tot twintig stralen. De witte kroonbladen zijn 2 mm. Er is geen kelk. Er zijn vijf of zes omwindselbladen en drie tot zes omwindselblaadjes. Deze zijn langwerpig, teruggeslagen en naar één kant gekeerd. De onderstandige vruchtbeginsels zijn kaal.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl |
|
|
|
|
Vruchten en zaden-De bijna bolvormige (breed eironde) splitvruchten zijn 2½ - 3½ mm, kantig en met gegolfde (bochtige) ribben. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.
 © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl |
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige, warme plaatsen op matig droge of meestal vochtige, matig voedselrijke of voedselrijke, omgewerkte of verstoorde, vaak kalkhoudende grond. Ook in brak milieu (zand, klei, mergel en stenige plaatsen).
Groeiplaatsen-Heggen, struwelen, humeuze ruigten, bermen, rivierdijken, zeedijken, begraafplaatsen, omgewerkte grond, spoorbermen, braakliggende grond, ruderale plaatsen, akkers, langs greppels, basaltglooiingen, aanspoelselgordels en duinen.
Verspreiding
Wereld-Europa, behalve in de noordelijkste delen, en West-Azië.
Nederland-Archeofyt. Vrij zeldzaam.
Vlaanderen-Archeofyt. Vrij algemeen.
Wallonië-Archeofyt. Vrij zeldzaam.
Wetenswaardigheden
Alle delen van de plant zijn giftig. Volgens overlevering is Socrates met het gif van de Gevlekte scheerling is gedood, maar door sommigen wordt dat betwist. Het sap van de Gevlekte scheerling werd door de oude Grieken wel gebruikt om een doodvonnis te voltrekken. De plant bevat het zenuwgif coniïne en heeft in kleine hoeveelheden al de dood tot gevolg.
2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl