Gewone ossentong - Anchusa officinalis

Frysk-Skiere kowetonge

English-Alkanet

Français-Buglosse officinale

Deutsch-Gewöhnliche Ochsenzunge

Synoniemen

Familie-Boraginaceae (Ruwbladigenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Anchusa komt van het Griekse anchousa (blanketsel). Blanketsel is poeder om het gezicht blank te maken. Hoe dit in verband staat met deze plant is onbekend. Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent dus in gebruik in de apotheek / geneeskrachtig.

Kruising-Gewone ossentong kan een bastaard vormen met Geelwitte ossentong (Anchusa x baumgartenii).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Tweejarig, maar soms overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-Mei t/m november.

Afmeting-30-100, soms tot 130 cm.

Wortels-Een penwortel.

Stengels-De rechtopstaande, geribde stengels zijn niet vertakt en dicht borstelig, afstaand behaard, maar niet stekelig. Soms onderaan met teruggekromde haren.

Bladeren-De verspreidstaande, smal langwerpige bladen zijn 1-2 cm breed met een gave rand. Ze zijn meer dan vier keer zo lang als breed en borstelig behaard. De onderste bladen zijn gesteeld, de bovenste zijn zittend met een afgeronde voet. De bladrand is gaaf.

Bloemen-Tweeslachtig. De schutbladen zijn lancetvormig en lopen meestal niet langs de stengel af. De 0,7-1½ cm grote bloemen staan met vele bijeen in schichten, die na de bloei sterk uit groeien. Ze zijn eerst rozerode, maar later worden ze diepblauw (zelden zijn ze wit). De kroonbuis is recht. Hierop staan de vijf meeldraden ingeplant. Hiertussen staan behaarde keelschubben, die de kroonbuis afsluiten. De 6-8 m lange kelk is tot ongeveer de helft ingesneden, met vrij spitse, niet of nauwelijks vliezig gerande slippen (zonder bleke rand) en begroeid met alleen lange borstelharen. Een bloem heeft vijf kroonbladen, vijf kelkbladen en een bovenstandig vruchtbeginsel met één stijl en twee stempels.

Vruchten en zaden-Een splitvrucht. De nootjes zijn kegelvormig. Vruchten zonder steeltjes. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige, warme, open plaatsen op droge, vaak kalkrijke, matig voedselarme tot matig voedselrijke, stikstofrijke, vaak omgewerkte grond (op zand en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Industrieterreinen en parkeerterreinen in de duinstreek, langs duinwegen, langs infiltratiekanalen in de duinen, verlaten duinakkertjes, duindoornstruweel, langs spoorwegen, kalkrijke ruigten, wallen, molenbelten, rivierduinbosranden langs de Rijn, dijken en bermen.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Europa.

Nederland-Archeofyt. Vrij zeldzaam.

Vlaanderen-Ingeburgerd. Zeldzaam.

Wallonië-Ingeburgerd. Zeer zeldzaam.

Toepassingen

Gewone ossentong werd vroeger gebruikt tegen darmklachten.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl