Groot bronkruid - Montia fontana

Frysk: Montia

English: Annual water minerslettuce

Français: Montie des fontaines

Deutsch: Glanzsamiges Bach-Quellkraut

Verouderde of andere namen: Montia verna

Familie: Montiaceae (Bronkruidfamilie)

Naamgeving (Etymologie): Montia is genoemd naar Giuseppe Monti (1682-1760), professor in plantkunde te Bologna. Fontana betekent in of bij een bron.

Ondersoorten: Beide soorten bronkruid werden vorheen beschouwd als ondersoorten: Groot bronkruid (Montia fontana subsp. fontana) en Klein bronkruid (Montia fontana subsp. chondrosperma).
Groot bronkruid wordt wel verdeeld in twee ondersoorten: subsp. fontana heeft sterk glanzende zaden die geheel glad zijn (ook langs de rand) ensubsp. amporitana heeft zaden die minder sterk glanzen, in het centrum geheel glad zijn en met langs de rand smalle uitsteekseltjes.

Opmerking: Tot voor kort werden de soorten ondergebracht bij de Posteleinfamilie (Portulacaceae).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Eenjarig. op het land, eenjarig of overblijvend in het water.

Plantvorm: Waterplant (kruid).

Winterknoppen: Therofyt, helofyt of hydrofyt.

Hoofdbloei: (April) mei t/m september.

Afmeting: 10-40 cm.

Wortels

Stengels: De slappe, sterk vertakte stengels zijn vaak rood aangelopen, iets doorschijnend en meestal liggend, maar soms opstijgend of in het water zwevend. De planten vormen kussens.

Bladeren: De smalle, tegenoverstaande bladen zijn iets vlezig, smal spatelvormig tot langwerpig omgekeerd eirond en 0,5-1½ cm lang. Ze zijn onduidelijk gesteeld.

Bloemen: Tweeslachtig. De bloemen groeien in kleine losse kluwens met twee tot vijf bloemen. Ze zijn wit, 1-2 mm en trechtervormig. De buis is aan één kant open. De zoom heeft drie kleine en twee grote slippen. Elke bloem heeft drie meeldraden. De blijvende kelk bestaat uit twee bladen.

© Peter Meininger - verspeidingsatlas.nl	Mathieu Menand - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr
Mathieu Menand - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	James Lindsey - cc by-sa 3.0

Vruchten en zaden: Een doosvrucht. Deze springt open met drie in de hoogte omkrullende kleppen. De drie zaden zijn vrij glanzend, glad of met kleine knobbeltjes (uitsteekseltjes) die duidelijk smaller zijn dan de mazen (gebruik een loep). De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.

Montia fontana subsp. amporitana Wim Langbroek - waarneming.nl	Montia fontana subsp. amporitana Wim Langbroek - waarneming.nl
Montia fontana subsp. amporitana Wim Langbroek - waarneming.nl	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem: Zonnige, soms licht beschaduwde, open plaatsen op vochtige tot natte, matig voedselarme tot matig voedselrijke, zure, kalkarme grond en in stilstaand of zwak stromend, matig voedselarm tot matig voedselrijk, kalkarm water in brongebieden (allerlei grondsoorten, maar niet op zware klei en mergel).

Groeiplaatsen: Water (ondiepe beekjes en greppels met helder water), waterkanten (open plekken op natte oevers), bossen (natte bossen en onder parkbomen), zeeduinen en tuinen.

Verspreiding

Wereld: Oorspronkelijk uit Europa.

Nederland: Inheems. Vrij zeldzaam.

Vlaanderen: Inheems. Zeldzaam.

Wallonië: Inheems. Zeldzaam.

2001-2022 K.M. Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl