Frysk-Klaproas

English-Common poppy

Français-Coquelicot

Deutsch-Klatschmohn

Synoniemen-Gewone klaproos

Familie-Papaveraceae (Papaverfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-De naam klaproos komt van het klappend geluid dat de bloemblaadjes maken wanneer je ze (omgevouwen) tussen de handen legt en er op slaat. Papaver komt van het Keltische woord papapap (kinderpapa) of van papa (pap of brij) en verum (echt of waar), m.a.w. ware pap. Het plantensap werd namelijk in de pap gedaan om kleine, huilende kinderen rustiger te maken. Rhoeas is een Latijnse plantennaam en stamt misschien af van reoo (vloeien of verdwijnen) en zou dan betrekking hebben op het spoedig afvallen van de kroonbladen. Meer waarschijnlijk is de afleiding van roia (granaatboom en granaatappel), doordat de kleur van de bloem en de vorm van de vrucht overeenkomst met deze vertonen.

Kruising-Grote klaproos kan een bastaard vormen met Bleke klaproos (Papaver x exspectatum).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Eenjarig.

Plantvorm-Therofyt.

Hoofdbloei-Mei t/m juli.

Afmeting-20-60 cm.

Wortels-Een penwortel.

Stengels-De rechtopstaande, ruig behaarde stengels (meestal met afstaande of soms aanliggende haren) zijn meestal vertakt aan de voet. Ze bevatten wit melksap.

Bladeren-Giftig. De eerst gevormde rozetbladeren sterven al snel af. De stengelbladen zijn niet stengelomvattend. De verspreidstaande, langwerpige en behaarde bladen (met afstaande, stijve en borstelige haren) zijn veerdelig of afnemend dubbel veerdelig met vrij brede grof ingesneden slippen en met een duidelijke, weinig gedeelde eindlob. De bovenste gezaagde slip is ongeveer half zo lang als de hele bladschijf.

Bloemen-Tweeslachtig. Voor de bloei hangen de knoppen aan de lange stelen naar beneden. De twee harige kelkbladen omhullen de hele bloemknop. De beide kelkbladen vallen af als de bloem zich opent. De alleenstaande bloemen groeien aan het eind van de steel. De vier dunne kroonbladen zijn 2-4 cm en vallen snel af. Meestal zijn ze vuurrood met vaak een zwarte vlek aan de voet, maar soms zijn ze lichter van kleur tot bijna wit. Ze zijn meer breed dan lang en bedekken elkaar voor een groot deel. Het kale bovenstandig vruchtbeginsel is omgekeerd eivormig, met meestal acht tot dertien donkerpaarse stempelstralen die aan de top over elkaar heen liggen. De meeldraden zijn blauwachtig en de bloemstelen meestal bochtig met rode borstelige afstaande of soms aanliggende haren.

Vruchten en zaden-De kale doosvruchten zijn breed en minder dan twee keer zo lang als breed. Ze hebben een afgeronde voet. Bovenop de vruchtdoos zie je de zwartpaarse (6-) 8-13 stempelstralen. Deze zijn meestal zwart-paars en bedekken elkaar voor een deel. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige, open plaatsen (pioniervegetatie) op droge tot vochtige, omgewerkte, matig voedselrijke tot zeer voedselrijke, vaak kalkhoudende grond (lichte klei, löss, zavel, leem, lemig zand en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Akkers, bermen, omgewerkte grond, ruderale plaatsen, ruigten, braakliggende grond, ruderale plaatsen in de duinen, dijken, industrie- en bouwterreinen en spoorwegterreinen.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Zuid-Europa.

Nederland-Archeofyt. Algemeen.

Vlaanderen-Archeofyt. Algemeen.

Wallonië-Archeofyt. Algemeen.

Wetenswaardigheden

De Grieken wijdden de klaproos aan Aphrodite, de godin van de landbouw en het moederschap. De Romeinen meenden dat de klaproos een gunstig effect had op de groei van het graan. Alle klaprozen hebben een bedwelmende (niet ongevaarlijke) werking. Ruiken aan een Klaproos kan hoofdpijn veroorzaken, maar soms werd de plant juist gebruikt bij bestrijding van migraine en hoofdpijn. Ook werd er een relatie gelegd tussen de Klaproos en onweersbuien. In Engeland zou het plukken van de bloem ernstige donderbuien veroorzaken, maar in Nederland, België en Frankrijk was het juist een middel om onweer te voorkomen.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl