|
|
Wilde planten in Nederland en België |
|
Rood guichelheil en Blauw guichelheil - Anagallis arvensis
Frysk-Readerf en Blau readerf
English-Scarlet Pimpernel and Poorman's Weatherglass
Français-Mouron rouge et Mouron bleu
Deutsch- Acker-Gauchheil und Blauer Gauchheil
Synoniemen-Rood guichelheil-Anagallis phoenicea, Lysimachia arvensis, Gewoon guichelheil.
Blauw guichelheil-Lysimachia foemina, Anagallis foemina,Anagallis arvensis subsp. coerulea
Familie-Primulaceae (Sleutelbloemfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Guichelheil is een samenstelling van guichel (gekheid of razernij) en heil (helen), omdat men dacht dat guichelheil geestesziekten en melancholie kon genezen. Anagallis komt van het Griekse woord anagelao (ik lach), eveneens vanwege het vermeende effect dat melancholie door het gebruik van dit plantje kon worden verdreven. Arvensis betekent op akkers groeiend.
Ondersoorten-Rood guichelheil (Anagallis arvensis subsp. arvensis) en Blauw guichelheil. (Anagallis arvensis subsp. foemina).
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Eenjarig.
Plantvorm-Therofyt.
Hoofdbloei-Mei t/m november.
Afmeting-5-50 cm.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Wortels-Worteldiepte tot 20 cm.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Stengels-De liggende tot opstijgende stengels wortelen niet. Ze zijn vierkantig en kaal.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Bladeren-De ongeveer 1 cm grote, zittende bladen staan meestal tegenover elkaar, maar soms in kransen van drie. Ze zijn eirond tot langwerpig-eirond. Van onderen zie je de duidelijke nerven en zwarte klierpuntjes. De bladrand is gaaf.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De lang gesteelde bloemen groeien vanuit de bladoksels. De bloemkroon is ongeveer even lang als of iets langer dan de kelk.
Rood guichelheil-De bloemstelen zijn meestal langer dan de bladen. De bloemen zijn rood of heel soms vleeskleurig, lila, paarsig, blauw of groenachtig. De kroonslippen zijn aan de rand dicht klierachtig gewimperd met meer dan dertig klieren. De vijf kroonbladen bedekken elkaar meestal aan de randen. Ze worden tot 7 mm lang en 6 mm breed. Aan de top hebben ze een gave rand of ze zijn zwak gekarteld. De vijf kelkbladen hebben een gave rand. Een bloem heeft voorts vijf meeldraden en een bovenstandig vruchtbeginsel
met een stijl en stempel.
Blauw guichelheil-De bloemstelen zijn meestal net zo lang als of korter dan de bladen. De kroonslippen hebben weinig of geen klierharen aan de rand (minder dan dertig). De blauwe of zeer zelden witte kroonbladen zijn smaller dan die van Rood guichelheil en bedekken elkaar meestal niet aan de randen. Ze zijn ongeveer 6 mm lang en 3,5 mm breed. Aan de top zijn ze gezaagd en ze hebben viercellige klierharen. De kelkbladen zijn fijn gezaagd.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden-Een ronde doosvrucht met bovenop de stijlrest. Na de bloei krommen de bloemstelen zich. De zaden zijn zwart en langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.
Rood guichelheil
|
|
|
|
|
|
Blauw guichelheil
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Rood guichelheil-Zonnige, zelden licht beschaduwde plaatsen op droge tot vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende, minerale grond (lemig zand, leem, zavel, löss, klei, mergel en stenige plaatsen).
Blauw guichelheil-Zonnige, warme, open plaatsen op vochtige, kalkrijke, matig voedselrijke grond (zand en mergel).
Groeiplaatsen-Rood guichelheil-Akkers (vooral op het stoppelveld), wijngaarden, moestuinen, langs duinpaden, spoorwegterreinen, stroomruggen, langs voetpaden, open of omgewerkte plekken in bermen, braakliggende grond, afgestoken greppelkanten, drooggevallen zandplaten, onder struiken in plantsoenen en langs vochtige bospaden.
Blauw guichelheil-Graanakkers, omgewerkte grond, braakliggende grond, moestuinen en enigszins ruderale plaatsen bij graanpakhuizen, korenmolens en meelfabrieken.
Verspreiding
Wereld-Rood guichelheil-Oorspronkelijk uit het Middellandse-Zeegebied.
Blauw guichelheil-Oorspronkelijk uit Zuid-Europa.
Nederland-Rood guichelheil-Inheems. Algemeen.
Blauw guichelheil-Archeofyt. Zeer zeldzaam.
Vlaanderen-Rood guichelheil-Inheems. Algemeen.
Blauw guichelheil-Archeofyt. Zeer zeldzaam.
Wallonië-Rood guichelheil-Inheems. Vrij algemeen.
Blauw guichelheil-Archeofyt. Zeer zeldzaam.
Toepassingen
Vermeerderen-Zaaien ter plaatse.
©2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
