Wilde planten in Nederland en België

Harlekijn - Anacamptis morio

Frysk-Toffels en skuon

English-Green-winged Orchid

Français-Orchis bouffon

Deutsch-Kleines Knabenkraut

Synoniemen-Orchis morio

Familie-Orchidaceae (Orchideeënfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Anacamptis komt van het Griekse anakamptoo (ombuigen), omdat de zijdelingse, buitenste bloemdekdelen afstaan. Morio betekent harlekijn.

Kruising-Harlekijn x Brede orchis (Orchis x boudieri)

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Geofyt.

Hoofdbloei-April t/m juni, soms ook in september en oktober.

Afmeting-8-30 cm.


Willie Riemsma - cc by-nc-sa 3.0 nl


Hans Toetenel - cc by-nc-sa 3.0 nl


C.A.J. Kreutz - verspreidingsatlas.nl


© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

Wortels-Meestal is er maar één, rondachtige knol, maar enkele keer meer dan één. De plant groeit dan in polletjes.


herbariaunited.org


europeana.eu - cc by 4.0


europeana.eu - cc by 4.0


europeana.eu - cc0

Stengels-De lichtgroene, niet behaarde en bebladerde stengels zijn kantig en worden naar boven toe roodpaars. Aan de stengelvoet zitten spitse, witachtige scheden.


Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0


Bernd Haynold - cc by-sa 3.0


Didier Desouens - cc by-sa 4.0


Liuthalas - cc by-sa 3.0

Bladeren-De bladen vormen meestal een rozet. De bovenkant is niet of maar weinig glanzend. Ze zijn langwerpig tot breed langwerpig en niet gevlekt. De bovenste, kleinenere bladen omvatten met de schede de stengel.


Bernd Haynold - cc by-sa 3.0


Björn Sothmann - cc by-sa 3.0


Joachim Lutz - cc by-sa 4.0


Joachim Lutz - cc by-sa 4.0

Bloemen-Tweeslachtig. De vrij ijle aar bevat hoogstens vijftien bloemen. De schutbladen zijn eirond-lancetvormig, dunvliezig, gekleurd, zonder dwarsnerven, 3-5-nervig, de hogere zijn éénnervig. Zij zijn hoogstens even lang als het vruchtbeginsel. De vrijwel geurloze bloemen zijn donker roodpaars, roze of wit. De buitenste bloemdekbladen zijn paarsrood met een zestal groene nerven (de helm is zeer stomp). De bloemlip is 0,7-1 cm. De lip is meer breed dan lang, heeft drie lobben van brede, min of meer teruggeslagen, afgeronde zijslippen en een korte, iets in tweeën gespleten middenslip. De middenslip van de lip staat naar voren uit. De cylindrisch-knotsvormige spoor is vrij lang, staat horizontaal of wijst iets omhoog, is ongeveer even lang als de lip, maar korter dan het vruchtbeginsel. Dit vruchtbeginsel is zittend, verlengd spilvormig, naar boven sterk gekromd, meestal driekantig, vaak purper aangelopen. Het zuiltje is kort met een stomp uitlopend helmbindsel.


Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl


Hans Toetenel - cc by-nc-sa 3.0 nl


© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

Vruchten en zaden-Een doosvrucht. Eenzaadlobbig.


Aleksandr_Levon - cc by-nc 4.0


Aleksandr_Levon - cc by-nc 4.0


Aleksandr_Levon - cc by-nc 4.0


©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Zonnige plaatsen op vrij vochtige, matig voedselarme, weinig of niet bemeste, zwak zure tot kalkhoudende grond (zand, leem, klei, zavel, kleihoudend veen en mergel). Vaak op plaatsen met basische kwel.

Groeiplaatsen-Laagblijvend grasland, blauwgrasland, schraal hooiland, grazige hellingen, vrij droog grasland in hoge uiterwaarden, verlaten groeven, brakwaterveen, voormalige zandplaten en duingrasland.

Verspreiding

Wereld-Voornamelijk in Europa, behalve in het noorden.

Nederland-Inheems. Zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Zeldzaam.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl