Heggenduizendknoop - Fallopia dumetorum

Frysk: Platsied

English: Copse Bindweed

Français: Renouée des haies

Deutsch: Winden-Knöterich

Synoniemen: Polygonum dumetorum, Bilderdykia dumetorum

Familie: Polygonaceae (Duizendknoopfamilie)

Naamgeving (Etymologie): De naam duizendknoop komt van de plaatselijke verdikkingen op de stengel (de knopen). Fallopia is vernoemd naar de Italiaanse anatoom Gabriello Fallopio, in Latijn Fallopius (1523–1563), beheerder van de botanische tuin in Padua. Dumetorum betekent van de doornbossen of heggen.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Eenjarig.

Plantvorm: Kruid (klimplant).

Winterknoppen: Therofyt.

Bloeimaanden: Juli, augustus, september en oktober.

Afmeting: Tot meer dan 2 meter.

Wortels

Stengels: De dunne, rechts windende, meestal klimmende, maar soms op de grond liggende stengels zijn rond en worden tot wel 2 meter lang. Ze zijn fijn gestreept. Op elke knoop zie je een tuitje (de twee steunblaadjes vergroeid om de stengel). De plant kan andere planten bedekken als een sluier.

Bladeren: De verspreidstaande, langgesteelde, lichtgroene en gladde bladeren zijn driehoekig en pijlvormig. Ze zijn 3-10 cm groot en hebben een spitse top. Waar de bladsteel aan de stengel zit, zie je een vliezig tuitje. De bladeren lijken op die van Zwaluwtong.

Bloemen: Tweeslachtig. Ook de witachtige tot soms iets rossige bloemen lijken veel op die van Zwaluwtong. Ze groeien in en tros. De bloemen hebben een drietallig bloemdek. Het vruchtbeginsel is bovenstandig. De bloemen staan in de oksels van schutbladen.

Vruchten: Een eenzadige dopvrucht of nootje. De zwarte, gladde en glanzende zaden zijn 2½-3 mm lang en hebben drie riben. Het vruchtsteeltje is 5-8 mm. Het vruchtdek is breed gevleugeld en even lang als het vruchtsteeltje. De vleugels lopen af in de5-8 mmlange steel. Het gewrichtje van de vruchtsteel zit dicht bij de aanhechting. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige, warme plaatsen op droge, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende en goed doorlatende grond (zand en leem).

Groeiplaatsen: Bosranden, heggen, struwelen (voedselrijke zomen), net gekapte hakhoutbosjes, lichte rivierduinbosjes en kapvlakten daarvan, tussen doornstruiken aan bosranden, verstoorde grond, zeeduinen, parken, ruigten en langs spoorwegen (spoordijken en spoorbermen).

Verspreiding

Wereld: Gematigde streken in Europa en Azië. Nu ook op een aantal plaatsen in Noord-Amerika.

Nederland: Vrij algemeen in het zuidoosten, Gelderland en Overijssel en de Hollandse duinen en vrij zeldzaam in het rivierengebied en het noordoosten. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Vlaanderen: Vrij algemeen in de Kempen, de Leemstreek en het Maasgebied. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wallonië: Vrij algemeen in de omgeving van de grote rivieren en vrij zeldzaam in de Ardennen. Elders zeer zeldzaam.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).