Hemelsleutel - Hylotelephium telephium

Naamgeving (Etymologie) Er zijn een aantal verhalen in omloop als verklaring van de naam Hemelsleutel.
1. Sint-Petrus verloor zijn sleutelbos aan de hemelpoort en op de plaats waar de sleutels vielen, ontstond de plant.
2. In sommige streken werd een bundeltje van deze planten als sieraad tegen het plafond of een binnenmuur met de wortels naar omhoog gehangen. Als men dan rond de wortels klei aanbracht en die nat hield, bogen er bloemknoppen naar boven en liepen ze uit (naar de hemel).
3. De bloemen zouden de baard vormen van een grote sleutel waarmee de hemelpoort geopend kan worden.
De herkomst van het woord Sedum is onduidelijk. Sedum is mogelijk afgeleid van het Latijnse sedere (zitten). De plant zat op rotsen. Anderen leiden de naam af van het Latijnse sedare (verzachten), enkele soorten werden vroeger als verzachtend middel gebruikt. Telephium komt Telephus. Dit was een koning van een land in Klein-Azië, die zijn wonden zou helen met deze plant.

Ondersoorten Hemelsleutel is een variabele soort die in sommige flora's wordt verdeeld in een aantal ondersoorten. Gewone hemelsleutel - Hylotelephium telephium subsp. telephium, Maashemelsleutel - Hylotelephium telephium subsp. fabaria, Bleke hemelsleutel - Hylotelephium telephium subsp. maximum, Roze hemelsleutel - Hylotelephium spectabile en Bastaardhemelsleutel - Hylotelephium 'Herbstfreude' (H. spectabile x telephium).

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Bernd Haynold - cc by 2.5	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Stengels De stengels staan rechtop of zijn boogvormig opstijgend. Onder de bloeiwijze zijn ze niet vertakt. Stengeldelen kunnen gaan wortelen.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bladeren De zittende, vlezige, lichtgroene tot blauwgroene bladen zijn kaal en worden 5-8 cm. De groene stengelbladen zijn eirond tot omgekeerd eirond-lancetvormig en gekarteld tot getand. De bovenste staan verspreid, de andere zijn tegenoverstaand of ze staan in kransen van drie. De bladvoet is hartvormig en afgerond of versmald.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bloemen Tweeslachtig. Dichtbloemige schermvormige tuilen (half bolvormig) met paarsrode, roze, groengele of witachtige, 0,8-1 cm grote bloemen. De bloemen hebben vijf 3-5 mm lange kroonbladen. Ook zijn er vijf groene, driehoekige (deltavormige), ongeveer 1,5-1,2 mm lange kelkbladen. Bloemen met tien meeldraden en vijf bovenstandige vruchtbeginsels met een stijl en stempel. De meeldraden zijn iets korter dan de kroonbladen.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Bernd Haynold - cc by-sa 3.0
Jerzy Opiola - cc by-sa 3.0	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Vruchten en zaden Een doosvrucht. De vruchten worden maar zelden rijp. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.

AnRo0002 - cc0	AnRo0002 - cc0
AnRo0002 - cc0	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bodem Zonnige of halfbeschaduwde plaatsen op vrij droge tot vochtige, matig voedselarme tot matig voedselrijke, niet of weinig bemeste, matig zure tot kalkrijke (basische) grond (zand, leem, lichte klei en zavel).

Groeiplaatsen Bermen, grasland (met name op perceelsranden), slootkanten, rivierdijken, kanaaldijken, spoordijken, lichte bossen, struwelen, kalkrijke bosranden, heggen en binnenduinen.