Kale vrouwenmantel - Alchemilla glabra

Frysk: Keale liuweprint

English: Smooth Lady's-mantle

Français: Alchémille glabre

Deutsch: Kahler Frauenmantel

Synoniemen:

Familie: Rosaceae (Rozenfamilie)

Naamgeving (Etymologie): De Nederlandse naam vrouwenmantel heeft zij gekregen omdat de bladeren als een ouderweste mantel geplooid zijn. Alchemilla komt van het Arabische alkemelieh (alchemie), omdat de dauwdruppels, die op de bladen voorkomen, door de alchimisten bij hun experimenten om goud uit allerlei stoffen te verkrijgen, gebruikt werden. Ook bij hun zoeken naar de steen der wijzen werd de plant gebruikt, want men beweerde dat zij geheime krachten bevatte. Glabra betekent onbehaard.

Opmerking: Alchemilla vulgaris is de verzamelnaam van een zeer variabele soort, die tegenwoordig verdeeld wordt in aparte soorten.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Overblijvend.

Plantvorm: Kruid.

Winterknoppen: Hemikryptofyt.

Bloeimaanden: Mei, juni, juli, augustus, september en oktober.

Afmeting: 10-60 cm.

Wortels: Een houtige voor een deel boven de grond kruipende wortelstok.

Stengels: De stengel en bladstelen zijn kaal of soms met omhoogwijzende, aangedrukte haren.

TeunSpaans - CC BY 2.5	Formax - CC BY-SA 3.0
© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk

Bladeren: De bovenkant van de vaak sterk geplooide wortelbladeren is kaal. Op de onderkant groeien alleen op de nerven. haren. De steunblaadjes verdrogen niet snel. De rand van het blad is gekarteld.

Bloemen: Tweeslachtig. Sterk samengestelde bebladerde bloeiwijzen met geelgroene bloemen. De kelkbuis is kaal en de kelkbladen zijn korter tot iets langer dan de kelkbuis.

Vruchten: Een eenzadige dopvrucht of nootje. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige tot half beschaduwde plaatsen op vochtige tot vrij natte, matig voedselrijke, bemeste grond.

Groeiplaatsen: Bermen, grasland (hooiland en dotterbloemgrasland) en waterkanten.

Verspreiding

Wereld: Van Ierland tot de Karpaten en van de Pyreneeën tot in Midden-Scandinavië.

Nederland: Vrij zeldzaam. Zeer zeldzaam in Zeeland en Flevoland.

Vlaanderen: Zeldzaam. Afgenomen.
Wallonië: Zeldzaam, maar algemener  ten zuiden van de lijn Samber en Maas.

Wetenswaardigheden

Vrouwenmantels kennen een veelzijdige medicinale toepassing. Vroeger werd vrouwenmantel o.a. toegepast tegen ernstige menstruatiepijnen.

2001-2021 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL