Frysk Lytse rinkelbel English Little Yellowrattle Français Petit rhinanthe Deutsch Kleiner Klappertopf Synoniemen Familie Orobanchaceae (Bremraapfamilie) Naamgeving (Etymologie) Rhinanthus komt van het Griekse rhis of rhinos (neus) en anthos (bloem), hetgeen slaat op de bovenlip van de bloemkroon, die als een neus vooruitsteekt. Minor betekent kleiner. Kruising Kleine ratelaar kan een kruising vormen met met Grote ratelaar (Rhinanthus x fallax). Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten). Levensduur Eenjarig. Plantvorm Therofyt. Hoofdbloei Mei t/m september. Afmeting 10-50 cm.
Wortels
Stengels De rechtopstaande stengels zijn al dan niet vertakt. Vaak hebben ze zwarte strepen of stippen en ze zijn niet of maar weinig behaard.
Bladeren De donkergroene, langwerpige tot lijnvormige bladen zijn 0,5-1,5 cm breed en getand.
Bloemen Tweeslachtig. De schutbladen hebben dezelfde kleur als de stengelbladen. Ze zijn iets toegespitst, met driehoekige tanden waarvan de onderste hoogstens drie keer zo lang als breed zijn. De lichtgele bloemen zijn 1-1½ cm lang. De kroonbuis is recht. De onderlip staat af. Daardoor staat de keel staat min of meer open. De 0,5-1 mm lange, witte of soms paarse of blauwe tanden van de bovenlip zijn meer breed dan lang en afgerond. De stempel is korter dan de bovenlip. De kelk is kaal of hoogstens aan de rand behaard.
Vruchten en zaden Een doosvrucht. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig.
Biotoop Bodem Zonnige plaatsen op vochtige tot droge (gemiddeld op iets drogere plaatsen dan Grote ratelaar), voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure tot kalkhoudende, maar meestal basische grond. Ook in zwak brak milieu (zand, leem, zavel, klei, mergel en veen). Kleine ratelaar is een halfparasiet en parasiteert op grassen. Groeiplaatsen Rivierduinen, duinhellingen, ijle struwelen in duinvalleien, venen, nabegraasd grasland, schraal hooiland, kalkgrasland, vochtig beekdalhooiland, polderboezems, bermen, zandige dijken en grazige droge heide op leem. Verspreiding Wereld Oorspronkelijk uit Europa en West-Azië. Nederland Inheems. Vrij algemeen. Vlaanderen Inheems. Zeldzaam. 2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl |