Knopherik - Raphanus raphanistrum

Frysk: Giele keik

English: Wild Radish

Français: Ravenelle

Deutsch: Ackerrettich

Synoniemen:

Familie: Brassicaceae(Kruisbloemenfamilie)

Naamgeving (Etymologie): Raphanus is afgeleid van het Griekse ra (snel) en phainomai (verschijnen), dit naar de snelle kieming van de zaden, maar de naam kan ook zijn afgeleid van rapa (raap). Raphanistrum betekent gelijkend op Radijs.

Opmerking: Radijs (Raphanus sativus) is een nauw verwante soort, die soms verwildert. Beide soorten kunnen met elkaar kruisen.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Eenjarig, maar soms tweejarig.

Plantvorm: Kruid.

Winterknoppen: Therofyt.

Bloeimaanden: Juni, juli, augustus en september.

Afmeting: 20-60 cm.

Wortels: Een penwortel.

Stengels: De rechtopstaande en meestal vertakte stengels zijn iets blauwig, min of meer kantig en ruw behaard.

Bladeren: De verspreidstaande blauwgroene bladeren zijn ruw behaard. De onderste zijn veerdelig met smalle zijslippen en een grote eindlob. De bovenste zijn niet gedeeld en stomp getand.

Bloemen: Tweeslachtig. De bloemen vormen open trossen. De meestal gele, maar ook wel witte bloemen hebben vier kroonbladen met vaak paarse aderen. Ze worden 1½-3 cm groot. De vier kelkbladen staan rechtop. Het vruchtbeginsel is bovenstandig met een stijl en stempel.

Vruchten: Een doosvrucht. De hauwen  zijn tussen de zaden ingesnoerd. Ze zijn 2-10 cm lang en 3-6 mm breed, met een zeer lange snavel  zonder zaden. De hauwen bevatten meestal tussen de drie en acht zaden. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige, open plaatsen op losse, vrij droge tot iets vochtige, matig voedselrijke, kalkarme, niet te zware grond (zand, leem, zavel, löss en lichte klei).

Groeiplaatsen: Akkers (zandige akkers), dijken, bermen (omgewoelde plaatsen), ruderale plaatsen, omgewerkte grond en braakliggende grond.

Verspreiding

Wereld: Gematigde en koele streken op het noordelijk halfrond. Ingeburgerd in Noord- en Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland.

Nederland: Algemeen.

Vlaanderen: Algemeen, maar zeldzamer op zware grond in de Polders.

Wallonië: Vrij algemeen.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).