Lange ereprijs - Veronica longifolia

Frysk: Lang blaublomke

English: Long-Leaf Speedwell

Français: Véronique à longues feuilles

Deutsch: Langblättriger Ehrenpreis

Synoniemen: Langbladige ereprijs, Pseudolysimachion longifolium

Familie: Plantaginaceae (Weegbreefamilie)

Naamgeving (Etymologie): De naam ereprijs is mogelijk afkomstig van de Vlaamse botanist Dodoens, die de planten eer ende prijs oft loff gaf vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen. Er zijn echter nog een tweetal verklaringen in omloop. Ereprijs zou zijn naam te danken hebben aan het feit dat in de Middeleeuwen winnaars van grote toernooien een krans kregen van deze bloemen. Een derde verklaring is dat een Frankische koning vele jaren aan huiduitslag leed en daarvoor, na goede raad van een jager, dit plantje gebruikte en genas van de huiduitslag. Toen gaf hij het plantje de naam ereprijs.
Veronica is genoemd naar de heilige Veronica. Veronica zou in een zweetdoek de afdruk gekregen hebben van het aangezicht van Christus. Sommigen menen in de bloem een weergave te zien van die afdruk. Longifolia betekent met lange bladen.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Overblijvend.

Plantvorm: Kruid.

Winterknoppen: Hemikryptofyt.

Bloeimaanden: Juli en augustus.

Afmeting: 60 cm tot 1,2 meter.

Wortels: Korte ondergrondse uitlopers.

Stengels: De rechtopstaande stengels zijn meestal niet of alleen aan de top vertakt. Lange ereprijs vormt pollen.

Bladeren: De tegenoverstaande of in kransen van drie of vier staande bladeren zijn eirond tot langwerpig, 4-12 cm lang, spits en zijn scherp gezaagd, aan de voet dubbel gezaagd.

Bloemen: Tweeslachtig. De 6-8 mm grote bloemen staan in dichte, eindelingse, aarvormige trossen met onderaan vaak één of twee korte zijtakken. Ze zijn blauw of heel soms wit en trechtervormig. De kroonbuis is meer lang dan breed en van binnen behaard. De helmdraden zijn blauw.

Vruchten: Een doosvrucht. De vruchten zijn rondachtig tot hartvormig. De stijlis langer dan de vrucht. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, humeuze, neutrale tot zwak zure zandgrond.

Groeiplaatsen: Waterkanten (langs rivieren, greppels, beken, kanalen en sloten), grasland (ruig grasland en nat, licht bemest grasland), bermen en langs spoorwegen (spoorbermen).

Verspreiding

Wereld: In Noord- en Midden-Azië tot in Korea, Oost-, Noordoost- en Midden-Europa. Westelijk tot in Nederland en België.

Nederland: Vrij zeldzaam, o.a. langs de Dommel in Noord-Brabant en langs de Overijsselse Vecht en de Dinkel.

Vlaanderen: Zeldzaam ingeburgerd.
Wallonië Zeldzaam ingeburgerd.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Flora Batava, deel 11, Jan Kops en P. M. E. Gevers Deijnoot (1853)	Blauw Wederick Cruijdeboek, deel 1, Rembert Dodoens. Gheslacht, onderscheet, fatsoen, naemen, cracht ende werckinghe (1554)
Botanische wandplaten	Flora regni borussici, deel 8, A.G. Dietrich (1840)
Flora Danica Georg Christian Oeder e.a. (1761-1888)	Curtis's Botanical Magazine, deel 105, A. Bernard (1879)
Recueil des plantes gravées par ordre du roi Louis XIV, deel 3, D. Dodart (1788)	Lysimachia caerulea hortensis Plantarum seu stirpium icones, deel 1, M. de Lobel (1581)
Botanische Wandtafeln, A. Peter (1901)	Iconographia botanica seu plantae criticae, H.G.L. Reichenbach (1823-1832)
Histoire universelle du règne végétal, deel 11, P.J. Buchoz (1775-1778)	La flore et la pomone francaises, deel 4, J.H. Jaume Saint-Hilaire (1831)

2001-2021 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL