Wilde planten in Nederland en België | ||
Maasraket - Sisymbrium austriacum subsp. chrysanthum
Frysk:
English: Jeweled Rocket
Français: Sisymbre des Pyrénées
Deutsch: Österreichische Rauke
Synoniemen: Sisymbrium pyrenaicum, Sisymbrium chrysanthum, Pyrenese raket
Familie: Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Naamgeving (Etymologie): Raket komt van het Franse roquette, dat is afgeleid van het Latijnse eruca, de naam voor een koolplant. Sisymbrium komt van het Oudgriekse sisymbrion, waarmee verschillende aromatische planten werden aangeduid (munt of waterkers). Austriacum betekent Oostenrijks en chrysanthum komt van het Griekse chrysos (goud) en anthemos (bloem).
Ondersoorten: Maasraket (Sisymbrium austriacum subsp. chrysanthum) en Oostenrijkse raket (Sisymbrium austriacum subsp. austriacum - Sisymbre d'Autriche).
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur: Tweejarig of overblijvend. Plantvorm: Kruid. Winterknoppen: Hemikryptofyt. Bloeimaanden: Mei, juni, juli, augustus en september. Afmeting: 20 tot 100 cm.
Wortels: Lange, dikke wortels.
Stengels: De sterk vertakte stengels zijn kaal
of afstaand
behaard.
Bladeren: De onderste bladeren zijn niet ingesneden tot gelobd, de bovenste zijn veerspletig of pijlvormig. Ze bestaan uit drie tot zes paar bladslippen. Deze zijn langwerpig tot driehoekig getand en de eindslip is smal tot breed driehoekig.
Bloemen: Tweeslachtig. De heldergele bloemen zijn 0,7-1 cm en de stijl is 1-2 mm. Vruchten: Een doosvrucht. De omhoog staande, 1-1½ cm lange hauwen zijn enigszins schroefvormig gedraaid en staan op sterk gekromde stelen. Tweezaadlobbig. Biotoop
Bodem: Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkhoudende en stenige grond, maar ook op zand en rivierklei.
Groeiplaatsen: Rivierbegeleidende ruigten, waterkanten (droogliggende oevers, tussen basaltkeien aan rivieroevers en rivierstrandjes bestaande uit grind of zand), ruderale plaatsen, ruigten (kalkrijke ruigten), afgravingen (drooggelopen
plekken in klei-, mergel- en grindgroeven)
en onder overhangende rotsen. Verspreiding Wereld: Maasraket: Oorspronkelijk uit de Pyreneeën en een aantal andere ver uiteengelegen gebieden in Zuid- en Midden-Europese gebergten. Ingeburgerd in Nederland en België. Nederland: Maasraket: Plaatselijk vrij algemeen in Limburg. Zeer zeldzaam elders in het zuidoosten en in de duinstreek. Vlaanderen: Maasraket: Zeldzaam, maar plaatselijk vrij algemeen langs de Maas. Wetenswaardigheden Sinds het eind van de negentiende eeuw is Maasraket bekend van de oevers van de Maas en de Vesder, een zijrivier van de Maas. In België werd de plant aangevoerd naar wolverwerkende industrieën langs de Maas en de Vesder. Via de Maas werd de soort naar Nederland gebracht. Hier werd de plant voor het eerst gevonden in 1913 bij Eijsden. Oude illustraties
(Klik op een afbeelding om te vergroten).
2001-2021 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Meneerke bloem - CC
BY-SA 3.0
Meneerke bloem - CC
BY-SA 3.0
Neuchâtel Herbarium - CC
BY-SA 3.0
Neuchâtel Herbarium - CC
BY-SA 3.0
Neuchâtel Herbarium - CC
BY-SA 3.0
Neuchâtel Herbarium - CC
BY-SA 3.0
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0
Alain Bigou - CC BY-SA 2.0 FR
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0
Alain Bigou - CC BY-SA 2.0 FR
Oostenrijkse raket heeft grotere bloemen (1-1,4 cm).
Meneerke bloem - CC
BY-SA 3.0
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0
Alain Bigou - CC BY-SA 2.0 FR
Oostenrijkse raket heeft hauwen, die tot 5 cm lang worden op minder sterk gekromde steeltjes staan.
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0
Florent Beck - CC BY-SA 2.0 FR
Christophe Girod - CC BY-SA 2.0 FR
Oostenrijkse raket: Op kalkrotsen en andere rotsachtige plaatsen.
Oostenrijkse raket: Bergstreken in Midden- en Zuid-Europa
Oostenrijkse raket: Niet in Nederland.
Oostenrijkse raket: Niet in Vlaanderen.
Wallonië: Maasraket: Ingeburgerd langs de Maas en de Vesder. Al sinds de negentiende eeuw ingeburgerd langs de Vesder.
Oostenrijkse raket: Zeldzaam in het Maasgebied.
Iconographia botanica seu plantae criticae, H.G.L. Reichenbach (1823-1832)
Icones plantarum rariorum, N.J. von Jacquin, deel 1 (1781-1786)