Wilde planten in Nederland en België

Muurhavikskruid - Hieracium sectie Hieracium (Vroeg havikskruid - Hieracium glaucinum)

Frysk

English-Wall Hawkweed and Lived Hawkweed

Français-Epervière des murs et Epervière bifide

Deutsch-Wald-Habichtskraut und Gabel-Habichtskraut

Synoniemen-Hieracium murorum, Hieracium sylvularum, Hieracium cardiophyllum, Hieracium similatum.

Familie-Asteraceae (Composietenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Hieracium komt van het Griekse hierax (havik). De Oude Grieken meenden dat de havik van deze planten gebruik maakte om zijn gezichtsvermogen te versterken. Murorum betekent op of bij muren groeiend. Glaucinum betekent blauwachtig zeegroen.

Opmerking-Behalve Hieracium murorum en Hieracium glaucinum behoren nog meer soorten tot deze sectie, waaronder Hieracium sylvularum of Hieracium murorum subsp. sylvularum, Hieracium cardiophyllum en Hieracium simulatum.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-Mei t/m juli.

Afmeting-20-60 cm.

Rense Haveman - cc by-nc-sa 3.0 nl	© Otto Zijlstra - verspreidingsatlas.nl
© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	kuleuven-kulak.be/bioweb

Wortels

Neuchâtel Herbarium - cc by-sa 3.0	Neuchâtel Herbarium - cc by-sa 3.0
Neuchâtel Herbarium - cc by-sa 3.0	Neuchâtel Herbarium - cc by-sa 3.0

Stengels-Aan de stengel groeit maar zelden meer dan één goed ontwikkeld blad. Ook vaak helemaal geen bladen. De bloeiwijzestengel is meestal klierachtig behaard.

© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl
kuleuven-kulak.be/bioweb	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0

Bladeren-De bladen groeien vrijwel allemaal in een rozet (vaak met talrijke bladen). Ze zijn eirond tot langwerpig-elliptisch en zwak of vooral aan de voet, grof getand. De bladrand heeft fijne buigzame haren en is meestal lang langgesteeld. De bladvoet is afgerond tot afgeknot of zwak hartvormig en heeft hoogstens een zeer korte wigvormige overgang in de steel. Ten minste de onderste tanden aan de rand van de rozetbladen zijn naar achteren gericht. Als het het stengelblad (nul tot twee) aanwezig is, dan is het niet gesteeld. De bladen zijn soms blauwgroen en gevlekt.

kuleuven-kulak.be/bioweb	kuleuven-kulak.be/bioweb
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - cc by-sa 4.0

Bloemen-Tweeslachtig. De bloemhoofdjes vormen losse, meestal vrij korte en brede pluimen. Ze staan met twee tot vijftien bij elkaar, zijn geel en worden 2-3 cm groot. De lintbloemen kunnen al dan niet haarachtige papillen hebben nabij de top. De viltige omwindselbladen met vele klieren en/of behaard.

Vruchten en zaden-Een eenzadige dopvrucht of nootje. Tweezaadlobbig.

kuleuven-kulak.be/bioweb	kuleuven-kulak.be/bioweb
kuleuven-kulak.be/bioweb	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Licht of matig beschaduwde, vrij open, vaak kale plaatsen op matig droge tot vochtige, matig voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure tot meestal kalkrijke grond, vaak zonder strooisellaag (leem, mergel en andere stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Open plekken in loofbossen en kasteelbossen, langs brede paden zonder strooiselophoping, houtwallen, struwelen, heggen, grazige plaatsen, rotsachtige plaatsen, op oude muren en aan de voet ervan, spoorwegterreinen, mijnsteenbergen, steile kanten, langs holle wegen, beschaduwde loodrechte mergelwanden en kalkgroeven.

Verspreiding

Wereld-Europa en Noordwest-Azië.

Vroeg havikskruid-Europa.

Hieracium murorum subsp. sylvularum

Hieracium cardiophyllum

Nederland-Inheems. Zeldzaam.

Vroeg havikskruid-Niet ingeburgerd. Zeldzaam.

Hieracium simulatum-Niet ingeburgerd. Zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Vrij zeldzaam.

Vroeg havikskruid-Inheems. Zeer zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Vrij algemeen.

Vroeg havikskruid-Inheems. Zeldzaam.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl