|
Wilde planten in Nederland en België |
|
Paarse morgenster - Tragopogon porrifolius
Frysk-Pearse moarnstjer
English-Salsify
Français-Salsifis à feuilles de poireau
Deutsch-Haferwurzel
Synoniemen-Blauwe morgenster
Familie-Asteraceae (Composietenfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Morgenster heeft te maken met de stervormige bloem, die alleen 's ochtends is geopend. Tragopogon komt van het Griekse tragos (bok) en pogon (baard), dus boksbaard, hetgeen slaat op het grofharige vruchtpluis. Porrifolius betekent met bladen als Prei.
Kruising-Paarse morgenster kan een kruising vormen met Gele morgenster (Tragopogon x mirabilis).
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Tweejarig.
Plantvorm-Hemikryptofyt.
Hoofdbloei-Juni en juli.
Afmeting-60-120 cm.
| |
|
|
Wortels-Een penwortel.
|
|
|
|
Stengels-De rechtopstaande stengels zijn meestal vertakt en kaal. Onder het hoofdje is de stengel sterk knotsvormig opgeblazen.
| |
|
|
Bladeren-De bladen zijn breed lijnvormig en aan de voet verbreed.
| |
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De bloemhoofdjes zijn 2½-4,8 cm groot. Ze zijn lila tot donker roodpaars. De stijlen zijn eveneens paarsig. De helmknoppen zijn geel. De meestal acht, soms tot tien omwindselbladen zijn blauwgroen en langer dan of even lang als de lintbloemen.
|
|
Vruchten en zaden-De buitenste nootjes (inclusief de snavel) zijn tenminste 3 cm lang. Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige, warme plaatsen op vochtige, matig voedselrijke of voedselrijke grond (klei en stenige plaatsen).
Groeiplaatsen-Dijken, bermen, humeuze ruigten en puin.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië en Zuidoost-Europa (Middellandse Zeegebied).
Nederland-Ingeburgerd in de 18de eeuw. Vrij zeldzaam.
Vlaanderen-Niet ingeburgerd. Zeldzaam.
Wallonië-Ingeburgerd? Zeer zeldzaam.
Toepassingen
Sinds de oudheid wordt Paarse morgenster gekweekt om de eetbare wortel. Ook de door inkuiling - zoals bij Witlof en Asperge - gebleekte jonge spruiten worden gegeten. Sinds de 17de eeuw is Paarse morgenster als groente grotendeels verdrongen door Grote schorseneer, waarvan de wortels beter houdbaar zijn.
2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl