Parnassia - Parnassia palustris

Frysk-Parnassia

English-Grass of Parnassus

Français-Parnassie

Deutsch-Sumpf-Herzblatt

Synoniemen-Parnaskruid

Familie-Parnassiaceae (Parnassiafamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Parnassia is genoemd naar de berg Parnassus, het verblijf van gratie en schoonheid, waar deze plant ontstaan zou zijn en het eerst gebloeid zou hebben. Parnassus is een gebergte op het Griekse eiland Phocis en heet nu Liakura en is 2460 m hoog. Palustris betekent van het moeras.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-Juni t/m september.

Afmeting-15-30 cm.

Wortels-Worteldiepte 10 tot 20 cm.

Stengels-De gladde, rechtopstaande stengels zijn kantig. De bloeistengels zijn geribd. De plant vormt polletjes. Aan deze stengel groeit, ongeveer halverwege of daar net iets onder, één blad.

Bladeren-De wortelstandige bladen zijn gaafrandig, lang gesteeld en eirond-hartvormig. Er is slechts één zittend, stengelomvattend stengelblad, ongeveer halverwege de stengel.

Bloemen-Tweeslachtig. De alleenstaande (aan de stengeltop), 1½-3½ cm grote bloemen zijn wit met groenige aderen. De vijf, 1-2 cm lange kroonbladen zijn eirond. Er zijn eveneens vijf kelkbladen. Deze zijn kleiner en onderling niet allemaal even groot. De vijf vruchtbare meeldraden zijn wit en de vijf onvruchtbare meeldraden geelgroen. Het onderaan vierhokkige (bovenaan éénhokkige) vruchtbeginsel is bovenstandig met vier zittende stempels.

Vruchten en zaden-Een doosvrucht. De vrucht gaat met vier kleppen open. De zaden zijn stoffijn. Ze zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige, open tot grazige, vochtige tot natte, soms wat drogere, voedselarme, zwak zure tot meestal kalkrijke, onbemeste grond (zand, leem, zavel, mergel, laagveen en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Duinvalleien, gemaaid duingrasland, langs strandvlakten, zandplaten in afgesloten zeearmen, blauwgrasland, hooiland, soms in vrij droog kalkgrasland, venige of lemige plekken in heide, kalkmoerassen, trilvenen, kleine verlandende veenplassen, bronvenen, puinhellingen en kwelgebieden langs beken.

Verspreiding

Wereld-Koude en gematigde streken op het noordelijk halfrond.

Nederland-Inheems. Vrij zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Zeldzaam.

Wallonië-Inheems. Zeldzaam.

Toepassingen

De plant werd gebruikt bij leverkwalen. Een aftreksel van de bladeren in wijn of water zou kalmerend werken op de maag en nierstenen kunnen verwijderen.

2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl