Poppenorchis - Orchis anthropophora

Naamgeving (Etymologie): Orchis betekent zaadbal of testikel. De beide wortelknollen lijken op testikels. Anthropophora betekent mens dragend.

José Costa - CC BY-NC 4.0	© Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl
© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	Bernd Haynold - CC BY-SA 3.0

Wortels: Twee bolrond- elliptische wortelknollen met vrij dunne bijwortels.

europeana.eu - CC BY 3.0	europeana.eu - CC BY 3.0
europeana.eu - CC BY 3.0	europeana.eu - CC BY 3.0

Stengels: De kale, rolronde stengels hebben aan de voet meerdere bruine, stompe en vliezige scheden.

© Hans Hillewaert - CC BY-SA 3.0	Bernd Haynold - CC BY-SA 3.0
Hans Stieglitz - CC BY-SA 3.0	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0

Bladeren: De langwerpige tot lancetvormige bladeren zijn glanzend groen met duidelijke nerven. Ze hebben een schedevormige voet en vormen samen een rozet. De bovenste bladen zijn kleiner.

Bernd Haynold - CC BY-SA 3.0	Bernd Haynold - CC BY-SA 3.0
kuleuven-kulak.be/bioweb	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiante - CC BY-SA 4.0

Bloemen: Tweeslachtig. De schutbladen zijn vliezig, lancetvormig, toegespitst, één-nervig en korter dan het vruchtbeginsel. De slanke, rolronde aren bevatten vaak veel vrij kleine bloemen, die niet aangenaam ruiken. Ze zijn groengeel met een rood- of bruinachtige rand en lijntjes. De hangende driedelige bloemlip is 1,2-1,5 cm lang. De middenslip heeft twee spleten. De zijslippen zijn lijn- of draadvormig. De bloemen hebben geen spoor. Het helmknopje is helemaal met de stempelzuil vergroeid. Het vruchtbeginsel is verlengd, lijnvormig, gedraaid en korter dan de lip.

© John Breugelmans - verspreidingsatlas.nl	© Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl
© C.A.J. Kreutz - verspreidingsatlas.nl	© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

Bodem: Zonnige tot half-beschaduwde plaatsen op matig droge, voedselarme, kalkrijke, humeuze grond (zand en mergel).

Groeiplaatsen: Grasland (kortblijvend kalkgrasland), zeeduinen (duingrasland en langs paden in duinstruweel), perceelscheidingen, afgravingen (verlaten groeven), hellingen, struwelen (open plaatsen), bosranden (kalkrijke zomen) en plaatsen waar struwelen gerooid zijn.

Wereld: Noord-Afrika, Zuidwest-Azië en in Zuid, Midden- en West-Europa. Noordelijk tot in Midden-Duitsland, Nederland en Midden-Engeland.

Nederland: Zeer zeldzaam in Zuid-Limburg en in de duinen o.a. bij IJmuiden en op Voorne.

Vlaanderen: Zeer zeldzaam in de Voerstreek. De groeiplaatsen in de duinen zijn waarschijnlijk verdwenen. Sterk afgenomen.
Wallonië: Zeldzaam.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Naturalis Biodiversity Center, Leiden	Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz, Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé (1885)
Flora regni borussici, deel 4, A.G. Dietrich (1836)	Genera plantarum florae germanicae, Monocotyledones 2 Cyperaceae, deel 3, T.F.L. Nees von Esenbeck (1843)
Gartenflora, deel 33, E. von Regel (1884)	Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1883)
British entomology, deel 6, J. Curtis (1823-1840)	Illustrations of the British Flora, Walter Hood Fitch (1924)
Orchis anthropophora Oreades Ecphrasis minus cognitarum stirpium, deel 1, F. Colonna (1616)	Stirpium historiae pemptades sex, sive libri XXX, R. Dodonaeus [Dodoens] (1583)
Pflanzenleben des Schwarzwaldes, Friedrich Oltmanns (1927)	Die Orchidaceen Deutschlands, Deutsch-Oesterreichs und der Schweiz, M. Schulze (1894)
English Botany, or Coloured Figures of British Plants, deel 9, J.E. Sowerby (1869)	Flora Londinensis, deel 6, William Curtis (1789-1798)
Flore illustré de Nice et des Alpes-maritimes. Iconographie des Orchidées, J.B. Barla (1868)	Annales des sciences naturelles. Botanique. Serie 3, deel 1, A. Riocreux (1852)

	Wilde planten in Nederland en België