Ratelpopulier - Populus tremula

Naamgeving (Etymologie)-Ratelpopulier heet zo vanwege het trillen (ratelen) van de bladeren in de wind. Het Latijnse populus stond als mannelijk woord voor volkzoals in populair, terwijl het als vrouwelijk woord de naam van de boom of de populier betekende. Tremula betekent trillend of bevend.

Kruising-Grauwe abeel (zie daar) is de kruising van Witte abeel en Ratelpopulier.

© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Wim van der Neut - cc by-nc-sa 3.0 nl	Wim van der Neut - cc by-nc-sa 3.0 nl

Stam-De kroon is ijl en wijdvertakt. De schors is grijsbruin, of zilverachtig grijs, min of meer glad, maar bij oudere bomen is de schors donkergrijs, ruw en gegroefd. Bij opgaande bomen is vaak meer dan de helft van de stam zonder zijtakken.

© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	Wim van der Neut - cc by-nc-sa 3.0 nl

© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Wim van der Neut - cc by-nc-sa 3.0 nl
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiant - cc by-sa 4.0	Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiant - cc by-sa 4.0

Bladeren-De bladknoppen zijn spits en vrijwel kaal, de knopschubben zijn enigszins kleverig. De lange bladstelen zijn zijdelings samengedrukt (plat). De eerste bladeren aan de lange loten en de bladeren van jonge boompjes zien er vaak iets anders uit. Deze zijn eirond tot driehoekig, spits en hebben een gezaagde rand. De verspreidstaande bladeren bewegen bij elk zuchtje wind. Ze maken daardoor een ratelend geluid. De volwassen bladeren zijn bijna rond tot breed eirond, vrijwel kaal, hebben een afgeknotte tot iets hartvormige voet, zijn van boven donkergroen en van onderen licht grijsgroen. De bladrand is grof getand-gekarteld en niet doorschijnend.

© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	© Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiant - cc by-sa 4.0	© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

Bloemen-Eenslachtig. Tweehuizig. De rolronde, hangende katjes zijn 5-8 cm lang. Ze verschijnen voordat de bladeren ontluiken. De bloemen hebben twee tweedelige stempels. De mannelijke bloemen bevatten vijf tot twaalf (zelden tot zeventien) meeldraden. De zwartbruine katjesschubben (schutbladen) zijn diep ingesneden en lang grauw wollig gewimperd.

Mannelijke katjes © Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	Vrouwelijk katje © Willem Braam - verspreidingsatlas.nl
Mannelijk katje © Willem Braam - verspreidingsatlas.nl	Vrouwelijk katje Leo Michels - Public Domain

Vruchten en zaden-Een doosvrucht. De vruchtkatjes met wollige haren worden 5-12 cm lang. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.

Robin en Lars - cc by-nc-nd 4.0

Bodem-Zonnige, open plaatsen op matig droge tot matig vochtige, voedselarme tot voedselrijke, meestal zwak zure, maar soms kalkhoudende, lichte grond (zand, leem, veen en mergel).

Groeiplaatsen-Bosranden, hakhout, struwelen, houtwallen, pionier op kapvlakten, open plekken in bossen, duinen, bermen en langs spoorwegen.

In sommige streken geloofde men dat het trillen van de bladeren schuldgevoelens waren, het hout voor het kruis waaraan Christus stierf zou volgens de legende van de Ratelpopulier afkomstig zijn. De bladeren trilden van schaamte omdat de boom als enige bij de dood van Christus niet zijn takken liet hangen.