|
Wilde planten in Nederland en België |
|
Rijsbes - Vaccinium uliginosum
Frysk-Glop
English-Bog Bilberry
Français-Airelle des marais
Deutsch-Rauschbeere
Synoniemen
Familie-Ericaceae (Heifamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Vaccinium komt van het Latijnse woord vacca (koe) en baccinium ( bessen), een bes die graag door koeien wordt gegeten. Uliginosum betekent op vochtige plaatsen groeiend.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Chamaefyt of fanerofyt
Hoofdbloei-Mei en juni (soms weer in augustus en september).
Afmeting- 30-80 cm, maar soms tot 120 cm.
|
|
|
|
Wortels
|
|
|
Takken-De grijsbruine takken zijn rond. De jonge takken zijn maar weinig behaard.
| |
|
Bladeren-De bladen hebben een gave rand. Van boven zijn ze donkergroen en van onderen blauwgroen. Ze zijn elliptisch of omgekeerd eirond en stomp. De bladrand is iets omgerold.
| |
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. De knikkende bloemen zijn vier- of vijftallig en staan alleen of met enkele bij elkaar aan korte zijtakjes. Ze zijn wit of roze, klokvormig, 4-6 mm lang en met recht afstaande slippen. De kelk is gelobd. De helmknoppen hebben afstaande hoorntjes. De stijl steekt niet buiten de kroon uit.
Vruchten en zaden-De mogelijk giftige, donkerblauwe bessen zijn 0,6 tot 1 cm. Ze bevatten kleurloos sap en smaken zoet. Het is onzeker of de bessen eetbaar zijn (zie hieronder bij toepassingen). De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
Biotoop
Bodem-Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op matig droge tot vochtige, voedselarme, zure grond (zand en veen).
Groeiplaatsen-Beschaduwde hoogveendijken, duinvalleien, moerasbossen, lichte berkenbossen, bosranden, struwelen, randen van hoogveen, natte heide en veenheide.
Verspreiding
Wereld- Koude en koel-gematigde streken op het noordelijk halfrond. In het zuiden voornamelijk in gebergten.
Nederland-Inheems. Zeer zeldzaam.
Vlaanderen-Inheems. Verdwenen.
Wallonië-Inheems. Zeldzaam.
Toepassingen
Bij het eten van grotere hoeveelheden rijsbessen kan een roesachtige toestand optreden, waardoor hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en braken kunnen optreden. Vermoedelijk is een schimmel (Sclerotina megalospora), die op de bessen parasiteert en gifstoffen produceert daarvoor verantwoordelijk.
2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl