Frysk-Moankop

English-Opium Poppy

Français-Pavot somnifère

Deutsch-Schlafmohn

Synoniemen-Maanzaad

Familie-Papaveraceae (Papaverfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Slaapbol komt van de dikke, ronde doosvrucht en van de slaapverwekkende werking van het melksap. Papaver komt van het Keltische woord papapap (kinderpapa) of van papa (pap of brij) en verum (echt of waar), m.a.w. ware pap. Het plantensap werd namelijk in de pap gedaan om kleine, huilende kinderen rustiger te maken. Somniferum betekent slaapverwekkend, vanwege de slaapopwekkende werking van het melksap.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Eenjarig.

Plantvorm-Therofyt.

Hoofdbloei-Juni t/m augustus.

Afmeting-30-120 cm.

Wortels-Een penwortel.

Stengels-De blauwgroene stengels staan rechtop.

Bladeren-Giftig. De stengelbladen zijn stengelomvattend met twee oortjes. Ze zijn kaal of zelden iets behaard, dubbel-gekarteld tot veerlobbig en blauwgroen van kleur.

Bloemen-Tweeslachtig. De kroonbladen zijn bleekpaars of soms rood of wit met aan de voet een paarse tot zwarte vlek. De bloemen zijn 3-6 cm en de meeldraden zijn meestal lichtgeel.

Vruchten en zaden-De kale doosvrucht is ongeveer bolvormig en 3-6 cm groot. De stempelschijf met opstaande, geplooide randen. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige, open plaatsen op vrij droge tot vochthoudende, matig voedselrijke tot voedselrijke, zandgrond.

Groeiplaatsen-Omgewerkte grond, braakliggende grond, ruigten, stortplaatsen, ruderale plaatsen en vloedmerken langs de kust.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Zuid-Europa en Zuidwest-Azië.

Nederland-Niet ingeburgerd. Algemeen.

Vlaanderen-Niet ingeburgerd. Vrij algemeen.

Wallonië-Niet ingeburgerd. Vrij zeldzaam.

Toepassingen

Van het melksap uit onrijpe doosvruchten wordt opium gemaakt. Het is ook de grondstof voor morfine, dat als pijnstiller wordt toegepast. Slaapbol levert maanzaad, dat bij het bakken van brood wordt gebruikt. Uit maanzaad kan papaverolie worden geperst, dat wordt gebruikt als bestanddeel van olieverf. Bij sommige cultivars zijn de bloemen gevuld en helderrood.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl