Wilde planten in Nederland en België

Nederlandse namen

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

R

S

T

U

V

W

Z

Strandduizendguldenkruid - Centaurium littorale

Andere namen Frysk: Dúnsentaulis English: Seaside Centaury Français: Strandtausendgüldenkraut Deutsch: Petite centaurée du littoral Verouderde of andere namen:	Classificatie Klasse: Spermatopsida Orde: Gentianales Familie: Gentianaceae (Gentiaanfamilie) Geslacht: Centaurium (Duizendguldenkruid) Soort: Centaurium littorale
Naamgeving (Etymologie): Centaurium is afkomstig van een Griekse sage. Volgens deze Griekse sage gebruikte de Centaur Chiron de plant als geneeskruid en heelde de wonden van Hercules. Later werd de naam veranderd in centum auri (100 goudstukken of 100 gulden als waardering van het kruid). In het Nederlands werd het getal met een 0 uitgebreid en werd zo 1000. Littorale betekent trand- of oeverbewonend. Kruising: Strandduizendguldenkruid kan een bastaard vormen met Echt duizendguldenkruid (Centaurium x intermedium). Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten). Levensduur: Eenjarig, tweejarig of soms meerjarig (driejarig). Plantvorm: Kruid. Winterknoppen: Therofyt. Bloeimaanden: Juli, augustus en september. Afmeting: 7-25 cm. © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 HermannSchachner - CC0 Wortels: Marco Banzato - CC BY-NC-ND 4.0 Marco Banzato - CC BY-NC-ND 4.0 herbariaunited.org herbariaunited.org Stengels: Eén of meer rechtopstaande of  soms liggend-opstijgende en in een kring uitgespreide bloeistengels. De stengel is vierkantig met vier smalle lijsten. De stengel  vertakt zich  in de bloeiwijze. © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Bladeren: De bladeren vormen eerst een wortelrozet. De kruisgewijs tegenoverstaande bladen zijn  langwerpig tot lijnvormig en met één tot drie onduidelijke nerven. De onderste bladen zijn hooguit 3-5 mm breed. © Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Stefan.lefnaer - CC BY-SA 3.0 Bloemen: Tweeslachtig. De bloemen groeien in tamelijk dichtbloemige, iets schermvormige bloeiwijzen. Ze zijn roze, 1,1-1,4 cm en niet gesteeld. De kroonslippen  zijn langer dan 0,5 cm.  De kroonbuis is bij het opengaan van de bloemen even lang of korter dan de kelk. De zoom is iets verdiept. De stijl  is lang en dun en heeft een schijfvormige stempel. Er zijn vijf meeldraden. © Joop Verburg - verspreidingsatlas.nl © Joop Verburg - verspreidingsatlas.nl © Willem Braam - verspreidingsatlas.nl HermannSchachner - CC0 Vruchten: Een doosvrucht. Deze is ongeveer even lang als de kelk. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig. Marco Banzato - CC BY-NC-ND 4.0 dzn.eldoc.ub.rug.nl   Biotoop Bodem: Zonnige, open plaatsen (pionier) op matig voedselarme, vochtige tot natte, kalkrijke, meestal enigszins zilte, meestal humusarme zandgrond. Groeiplaatsen: Zeeduinen (jonge duinvalleien, braakliggende duinakkertjes en groene stranden), soms binnendijks op zilte terreinen, opgespoten grond, in afgesloten zeegaten op droogvallende zandplaten. Verspreiding Wereld: Zoutgebieden in West-Azië, Oost- en Midden-Europa en kuststreken langs de Oostzee en de Noordzee. In Groot-Brittannië voornamelijk aan de westkust. gbif.org Nederland: Vrij algemeen aan de kust, plaatselijk vrij algemeen in Zeeland en rond Amsterdam en zeer zeldzaam in Flevoland. Rode lijst 2012. Thans niet bedreigd. Trend sinds 1950: stabiel of toegenomen. Vrij zeldzaam. Oorspronkelijk inheems. Strandduizendguldenkruid verspreidingsatlas.nl Echt duizendguldenkruid x Strandduizendguldenkruid (Centaurium x  intermedium) Verspreidingsatlas.nl Vlaanderen: Vrij zeldzaam langs de kust. Rode lijst. Zeer zeldzaam. Beschermd. Wallonië: Niet in Wallonië. Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten). A Bilder ur Nordens Flora, Carl Axel Magnus Lindman (1917-1926) Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1883)