Wilde weit - Melampyrum arvense

Frysk: Wylde weit

English: Field Cow-wheat

Français: Mélampyre des champs

Deutsch: Acker-Wachtelweizen

Synoniemen:

Familie: Orobanchaceae (Bremraapfamilie)

Naamgeving (Etymologie): Melampyrum komt van het Griekse melas (zwart) en pyros (koren). Zwart slaat op de kleur van de zaden en koren op het groeien van Wilde weit tusschen de tarwe. Arvense betekent op akkers groeiend.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur: Eenjarig.

Plantvorm: Halfparasiet.

Winterknoppen: Therofyt.

Bloeimaanden: Juni, juli en augustus.

Afmeting: 15-50 cm.

Wortels

Stengels: Rechtopstaande, behaarde stengels, die meestal zijn vertakt.

Bladeren: De onderste en middelste bladeren zijn lijnvormig tot langwerpig. Ze hebben een gave rand. De bovenste hebben aan de voet enkele afstaande, priemvormige tanden. De schutbladen zijn licht roodpaars en hebben een brede, min of meer eironde voet met lange, draadvormige tanden en een lange spits.

Bloemen: Tweeslachtig. De schuin omhoog gerichte bloemen groeien in dichte trossen die naar alle kanten wijzen. De kelktanden zijn lang, priemvormig en komen ongeveer tot de zoom van de kroon. De bloemen zijn paars-roze met een gele keel en worden 2 tot 2½ cm. De onderlip heeft een omhoog gekromde rand. De keel is bijna gesloten.

Vruchten: Een doosvrucht met twee zaden. Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem: Zonnige, iets open plaatsen op matig droge, matig voedselrijke, kalkrijke, enigszins omgewerkte grond (niet te zware klei, stenige plaatsen en mergel).

Groeiplaatsen: Akkers (wintergraanakkers), rotsachtige plaatsen, grasland (kalkgrasland), bermen, op puinkegels aan de voet van kalkhellingen en heggen.

Verspreiding

Wereld: Zuidwest-Azië, Midden- en Oost-Europa. Westelijk tot in Zuidoost-Engeland en noordwestelijk tot in Nederland.

Nederland: Zeer zeldzaam, o.a.  in Zuid-Limburg. Zeer sterk afgenomen.

Vlaanderen: Niet in Vlaanderen.
Wallonië: Zeer zeldzaam. Het meest  in het Maasgebied en Lotharingen.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Flora Batava, deel 3, Jan Kops (1814)	Botanischer Bilderatlas nach De Candolle's Natürlichem Pflanzensystem, Carl Hoffmann (1884)
Pflanzenleben des Schwarzwaldes, Friedrich Oltmanns (1927)	Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1883)
Illustrations of the British Flora, Walter Hood Fitch (1924)

2001-2021 K.M. Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL