Winterlinde - Tilia cordata

Naamgeving (Etymologie)-Tilia is mogelijk afgeleid van het Griekse tilon of ptilon (vleugel). Cordata betekent hartvormig.

Kruising-De Hollandse linde (Tilia x europea) is de kruising van de Zomerlinde en de Winterlinde en is vaak aangeplant, maar komt soms ook in het wild voor. De boom wordt tot 35 meter hoog. De bladeren zijn (4-) 7-10 cm lang. Ze zijn aan de onderkant groen. De haarbosjes in de nerfoksels zijn rossig. De hangende bloeiwijze is drie- tot zevenbloemig. De boom groeit op vochtige, matig voedselrijke grond in loofbossen.

Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl	Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl
Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl	JoJan - cc by-sa 3.0

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Haeferl - cc by-sa 3.0 at
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Christian Pirkl - cc by-sa 4.0

Stam-De schors is grijs en glad, maar krijgt later smalle bruine scheurtjes.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Christian Pirkl - cc by-sa 3.0 at	Christian Pirkl - cc by-sa 3.0 at

Takken-Winterlinde vormt een brede uitstaande kroon. De jonge takken zijn weinig of niet behaard. Jonge takken en knoppen zijn olijfgroen tot roodachtig. Knoppen met twee grote schubben.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Stefan.lefnaer - cc by-sa 4.0

Bladeren-De bladeren zijn kleiner dan die van Zomerlinde. Ze zijn hartvormig, 3-7 cm lang en gezaagd. Aan de bovenkant zijn ze mat donkergroen en van onderen blauwgroen. In de hoeken (oksels) van de nerven groeit een toefje rossige (zelden geelachtige) haren, maar verder zijn ze vrijwel kaal. De dwarsnerven zijn onopvallend. De bladsteel is kaal.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	AnRo0002 - cc0

Bloemen-Tweeslachtig. De bloemen groeien in bundels met drie tot twaalf (zelden tot vijftien). De bloeiwijze is min of meer scheef opgericht of afstaand en hangt dus niet. De vijf kroonbladen zijn 4-8 mm lang, geel-wit en verspreiden een prettige geur.

kuleuven-kulak.be/bioweb	kuleuven-kulak.be/bioweb
AnRo0002 - cc0	Ivo Kruusamägi - cc by-sa 3.0

Vruchten en zaden-De gemakkelijk samendrukbare vruchten zijn rond en 5-6 mm groot. De nootjes zijn glad en met geen of met weinig uitspringende ribben. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Didier Descouens - cc by-sa 4.0
Marie Portas - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bodem-Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke, vaak kalkhoudende, humeuze, lemige grond. Iets minder warmteminnend dan Zomerlinde.

Groeiplaatsen-Kalkrijke loofbossen, hellingbossen, hakhout en houtwallen langs beken.

Wereld-Europa, behalve in de meest noordelijke delen, tot in Centraal-Azië.

Winterlinde werd ook vroeger veel langs wegen aangeplant. Volgens het volksgeloof was het een heilige boom, die de boeren tegen het kwaad beschermde. Al sedert de oude Grieken en Romeinen gebruikt men de linde als schaduwboom. Het zachte lindenhout, met zijn gelijkmatige structuur, is ideaal voor snij- en draaiwerk. In veel kerken en voorname huizen uit de 17e en 18e eeuw zijn hiervan voorbeelden te zien. Omdat het niet kromtrekt, wordt lindehout nog steeds gebruikt voor klankborden en toetsen van piano's en orgels en ook voor tekenborden. Vroeger werd de bast veel gebruikt voor de vervaardiging van opbindmateriaal voor planten. In Rusland, vlecht men er nog steeds Moscovische matten van. De gedroogde lindebloesem is een bekend huismiddeltje tegen verkoudheid en heeft een zweet bevorderende werking. Ook trekt men er wel thee van.