Wilde planten in Nederland en België
|
|
|
Wilde planten in Nederland en België |
|
Zeepkruid - Saponaria officinalis
Frysk-Sjippekrûd
English-Soapwort
Français-Saponaire
Deutsch-Echtes Seifenkraut
Synoniemen-Silene saponaria
Familie-Caryophyllaceae (Anjerfamilie)
Naamgeving (Etymologie)-Saponaria is afgeleid van het Latijnse sapo of het Griekse sapon (zeep) en het achtervoegsel arius (achtig). Officinalis komt van het Latijnse officium (werkplaats, in plantkundig/medische verband is dat de apotheek). Officinalis betekent dus in gebruik in de apotheek / geneeskrachtig.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur-Overblijvend.
Plantvorm-Hemikryptofyt.
Hoofdbloei-Juli t/m september.
Afmeting-40-70 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels-Kruipende wortelstokken met ondergrondse uitlopers.
|
|
|
|
|
|
Stengels-De rechtopstaande stengels zijn kaal en iets ruw. De planten groeien in groepen.
|
|
|
|
|
|
Bladeren-De tegenoverstaande, eironde of angwerpige bladen hebben een spitse top. Ze zijn 5-10 cm lang en 1,5-4 cm breed en met drie of vijf uitspringende nerven. De bladrand is gaaf. De onderste bladen zijn gesteeld. Er zijn geen steunblaadjes.
|
|
|
|
|
|
Bloemen-Tweeslachtig. Dichte, vertakte bloeiwijzen met roze of soms witte, dicht bij elkaar aan de top van de stengel groeiende, 2½-4 cm grote bloemen. De vijf kroonbladen zijn niet of zwak ingesneden en met twee keelschubben en twee stijlen. De 1,8-2,4 cm lange kelk (met vijf kelktanden) is buisvormig, kaal of soms kort behaard, groen of roodachtig en met vijftien tot vijfentwintig nerven. Ze hebben een bovenstandig vruchtbeginsel met twee stijlen en vijf meeldraden. De bloemen verspreiden een zwak zoete geur.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden-Een doosvrucht. Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
|
| |
Biotoop
Bodem-Zonnige, vrij open plaatsen op droge tot vochtige, matig voedselrijke, vaak kalkrijke, omgewerkte grond (zand, maar ook op zavel en mergel).
Groeiplaatsen-Spoorbermen, grasland, bermen, dijken, aanspoelselgordels aan de dijkvoet, open plekken in rivierduinbosjes, heggen, waterkanten, kalkrijke ruigten, braakliggende grond, opgespoten grond, industrieterreinen, in het winterbed van de grote rivieren op 's winters overspoelde en 's zomers uitdrogende zandruggen, ruderale plaatsen en langs omgewerkte duinwegen.
Verspreiding
Wereld-Oorspronkelijk uit de zuidelijke helft van Europa.
Nederland-Archeofyt. Algemeen.
Vlaanderen-Archeofyt. Vrij algemeen.
Wallonië-Archeofyt. Vrij algemeen.
Wetenswaardigheden
De naam Saponaria (Zeepkruid) slaat op het vroegere gebruik van de wortelstokken. De hele plant, maar vooral de wortelstok, bevat saponine, dat net als zeep met water schuim geeft. Tegenwoordig wordt toiletzeep wel met het aroma van Zeepkruidbloemen geparfumeerd. Planten met gevulde bloemen worden als sierplant gekweekt.
2001-2023 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
